11 augustus, 20 km, heet 31 graden van Franeker naar Sint Jacobi parochie

Nu is onze cirkel weer rond. Op 7 augustus gestart en vandaag weer aangekomen in Sint Jacobi Parochie. Samen met Tiny, Elly, Ellen, Stephanie en Pieternella hebben we dit prachtige deel van Friesland mogen bewandelen.Van harte gefeliciteerd met deze prestatie.

Al vroeg gingen we deze ochtend met de trein naar Franeker. Het zou weer een hete dag worden en de eerste uren van de dag zijn dan heerlijk om te lopen. 21 graden bij de start.

Na Schalsum hadden we met zijn allen een afslag gemist. We letten heel goed op, bij elke splitsing, net zoals bij de Camino. Zie je geen pijl….dan ben je vast van het pad(je) af. Ons pad liep dood en we dachten nog, dan moeten we vast rechtdoor. Dat was niet het geval. Een boer was op zijn land en wees ons de goede weg. We moesten echt terug.

Over een mooi Binnenpad gaan we naar Boer. Bij een brug in de schaduw nemen we even pauze. Hier in het Friese land heb je wijdse vergezichten. Boererven, watertjes, landweggetjes en dan ook weinig schaduw. Als er dan een plekje met schaduw komt, is dat zeker de moeite waard.

Zou er voor ons in Ried een kopje koffie te koop zijn? Nee, helaas. Ook het gemeenschapshuis was gesloten. En wat komt er op ons pad? Bij het huis naast de kerk (het vroegere schooltje) was iemand in zijn tuin aan het werk. Ik zei: we dachten koffie te kunnen krijgen hier in Ried. Daar kan ik wel voor zorgen zei hij. En zo kregen we het Camino kadootje van de dag. We mochten zomaar in de tuin komen en deze heren hadden zelfs een kappeletje gemaakt met de kerk van Sint Jacobi Parochie en van Santiago. En ook een echte Jacobus. Bijna thuiskomen voor ons. We voelden ons verwend……

We kregen vleugels toen we over de velden naar Minnertsga liepen. Geholpen door een stevige oostenwind hebben we dit deel niet als heet ervaren. Ik zing en fluit het liedje van “vandaag ben ik gaan lopen”. Dat geeft moed om door te gaan

In Minnertsga wacht Stephanie op ons. Zij loopt ondanks haar blaren mee naar Sint Jacobi Parochie. Fijn en dapper om het samen af te kunnen ronden.

Dan zijn we er. Het voelt bijna als aankomen in Santiago. De kerk al van verre te zien. We halen de sleutel bij de fietsenmaker en mogen de kerk openen.

Met een stempel sluiten we de wandeling af. Die is verdiend.

Ons pelgrimspaspoort wordt een blijvende herinnering aan het Jabikspaad. En dan de mooie gesprekken onderweg, de kerkjes, de lieve hartelijke Friezen. Een week om nooit te vergeten. Dank je wel Tiny, Elly, Ellen Pieternella en Stephanie.

Tot slot: dit mooie Friese gedicht. Laat ons een huis van stilte bouwen…..

Met heel veel dank ontvangen van Wiep Kiehoorn

Hûs fan stilte
Lit ús in hûs fan stilte bouwe
mei muorren fan leafde
en in dak fan frede
mei keamers fol blydskip
en in tún
in tún
mei wat ljocht en wat skaad
mei wat sjongende fûgels
en in slomjende kat op it paad.

Lit ús in hûs fan leafde bouwe
mei muorren fan begryp
en in dak fan fertrouwen
en in hiem om te sintsjen
en keamers,
keamers
om yn te ferdwinen
elkoarren te sykjen
elkoarren te finen.

Lit ús in hûs fan stilte bouwe.

10 augustus, heet 31 graden en veel zon. Van  Mantgum naar Franeker, 20 km

Er was eens…..een plan. Met de hitte kijken we per dag wat kan en welke mogelijkheden we hebben. We namen de trein van 7.52 uur en waren om 7.59 in Mantgum. Daar zouden we starten. Kwamen we uit de trein, staat daar net voor onze neus een bus naar Jorwert. Dat doen we en zo startten we niet in Mantgum maar in Jorwert…..er was eens een plan…

We gaan eerst langs de kerk van Jorwert. Stephanie weet inmiddels waar de stempels voor in ons paspoort te vinden zijn.

Na Jorwert gaan we direct het landelijk gebied in.

Vervolgens ga je door een prachtig natuurgebied Leonserpolder.

Het is een voormalig kerkepad dat van dam tot dam en van hek tot hek gaat. Er zijn markeringen geplaatst om te voorkomen dat pelgrims gaan zwerven. Het is niet de kortste weg, maar een weg waar je de sloten en perceel afscheidingen kunt passeren. Ja…. met koeien en paarden. Voor ons is het een avontuur. Hoe moeten we hier nu langs?

Aan de andere kant van het hek stonden wel 20 paarden. Het hele hek was versperd en naast het hek was maar een klein beetje ruimte. In de verte zagen we iemand lopen en zij kwam ons helpen en heeft de paarden wat aan de kant gejaagd. Een ervaring!

Hier in De Leonser Polder is het puur genieten. Geen meters maken, maar elke paar honderd meter een hek over. Het ene nog lastiger dan het andere. Zelf kan ik met met nieuwe knie niet springen en mijn grote schoenen passen niet altijd in het raster van het hek. Wat een mooi gevoel dat we elkaar over de obstakels heen helpen.

Naar Baard volgen we een kanaal. Kun je je voorstellen. Strak blauwe lucht, een kanaal en een fietspad. Dat is toch puur genieten.

De volgende verrassing is dat het café in Baard open is en nog wel op maandagochtend. Er daar een terras aan het water in de schaduw is. We zijn dan toch al 2 uur onderweg en toe aan een pauze.

Vandaag wordt het al rond 10.30 uur erg warm. We zoeken rond 12 uur een plekje in de schaduw langs een boerenweg. Dat valt nog niet mee. Uiteindelijk kies ik voor een boom op een boerenerf. Ellen kiest een plekje boven de sloot om haar benen te laten bungelen.

In Tzum proberen we een belbus te bereiken, omdat het inmiddels 30 graden is. Dat lukt, maar we zouden ruim 1 uur moeten wachten. Dat vinden we toch te lang en we kiezen om te lopen naar Franeker. Nog 4 km te gaan. Als we dan in Franeker aankomen, is de trein er vrijwel direct. In Leeuwarden is het tijd voor het etappe drankje. Wat was het een mooie dag!

9 augustus, 29 graden, 20 km van Reduzum via Jirnsum naar Mantgum

Het heeft ook zo zijn voordelen….heet weer. Wat dacht je van bij Spaanse temperatuur in de avond gewoon buiten eten? Gisteren bij “De Lachende Koe” , gelegen dicht bij ons hotel ’t Anker.

Op zondag gaan hier in het noorden niet veel bussen of het zijn belbussen. Die komen als je ze belt. En zeker op zondagochtend vroeg was dat niet mogelijk naar Reduzum. We kozen dan ook voor een taxi, om lekker bijtijds te kunnen starten.

Tot onze verrassing was het vanochtend bewolkt en met 20 graden heerlijk weer. De zon probeert het en houdt de voorspellende bui ver van ons.

Vlak daarna gaan we onder de B354 door. Een tunnel ….dat is voor mij een geliefd fotomoment. De silhouetten van de wandelaars, die weer naar het licht lopen.

De weg naar Friens is een smalle kronkelde boerenweg. Erg mooi.

We lopen over erven van boeren en zien al van verre het kerkje liggen. We gaan ook altijd op zoek naar een stempel voor ons pelgrimspaspoort. We vinden er voor de kerk in een klein houten kistje dat aan de muur was getimmerd.

Bij Jirnsum gaan we terug naar het noorden. De oostelijke lus zit erop. We gaan naar Raerd.

Het is wel even goed opletten en je realiseren dat je hier de keuze maakt. Ga je terug naar Sint Jacobi Parochie naar het noorden of naar het zuiden richting Hasselt. Wie weet dat ik die route nog eens ga vervolgen…. 😌 Keuzes en nieuwe wegen vinden, dat hoort erbij.

Als wandelaar dennk je niet zo ver vooruit. Waar brengt de volgende stap mij naar toe. Dat werd na Jirnsum de weg naar Raerd. Een stukje over een mooi pad onder de schaduwrijke bomen.

En verder over het terrein van een boer met diverse bruggetjes. De beschrijving goed lezen, met diverse bruggetjes en langs de koeien. Voor je het weet kies je wat verkeerds en moet je over een sloot klimmen of onder schrikdraad door.

Dan komen we in Raerd aan. Daar treffen we een andere pelgrim, die had contact gezocht met een vrijwilliger die de kerk voor ons open deed. Zo kregen we er een rondleiding. Omdat Sikke uit Raerd vandaag met ons meeliep, had hij bij het gemeenschapshuis geregeld dat we koffie konden krijgen. We waren toe aan pauze….

We vervolgen onze weg naar Easterwierrum. Wat is het Friese land toch mooi. Iets koeler dan gisteren geeft dat we er net iets meer van kunnen genieten.

Onze eindbestemming van vandaag zou Jorwert zijn. In Mantgum ga ik eens kijken of we van Jorwert met een bus naar Leeuwarden terug kunnen. Ook dit blijkt een belbus te zijn en we kiezen ervoor om dan met de trein vanaf Mantgum te gaan. In nog geen 10 minuten zijn we terug in Leeuwarden. Dat is handig. Morgen gaan we met de trein terug naar Mantsum. Op naar een nieuwe dag..

8 augustus, 20 km, zeer heet, 32 graden Van Stiens naar Wirdum

Ongekend heet weer in Friesland. In het zuiden van Nederland is het weeralarm oranje, binnen blijven en niet inspannen. Wij passen ons aan en vertrekken vroeg. Om 7.30 uur gaan we de deur uit, we drinken veel (zeker 2 liter) en houden regelmatig rust. Ook passen we de dagafstand aan. We hadden nog 4 km verder willen gaan. naar Idaerd. Het is nu echt het motto…..het mag zoals het kan. Ook hebben we onze bagage naar het volgende adres laten brengen. Zo kan het ook….

Stiens uit volgen we een rustig pad in de richting van Britsum. Daar is de mooie Johanneskerk met vele oude fresco’s. Op het moment wij er langs kwamen, was het nog gesloten.

Het bijzondere van de route vandaag zijn de kleine plaatsen, waar het Jabikspaad de mooiste paadjes kiest. Zo ook door Cornjum. Hier komen we over landgoed Martenastate met de mooie poort.

En ook vennetjes, die met betoverend ochtend licht een bijna sprookjesachtige aanblik krijgen.

We zien er een Friese tekst. Vertaald door Sikke in het Nederlands: Heel mooi. Wij voelen ons dankbaar dat we in het Friese land mogen wandelen.

De vertaling is:
Naast de paden bloeien weer de maartse bloemetjes.
De natte aarde ruikt
Een boom weerspiegelt in het zwarte water
Zijn takken reiken in verwondering naar de hemel en de aarde
De wind ademt door dansend gras
Wij worden wakker
Onze wortels zuigen nieuwe levenssappen uit de aarde
Wij leven
Achter de bomen drijven eindeloze wolkenluchten over de lege velden

(Uit de versbundel “het blauw van de hortensia” van Boukje Wytsma)

In de ochtend is het nog een goede temperatuur om te lopen. Zo gaan we van noord naar zuid Leeuwarden. Door parken, langs watertjes en met de drukte valt het mee. Leeuwarden heeft van oudsher vele tradities die aan de pelgrimstocht naar Santiago doen denken.

In de Jacobsstraat zijn speciale putdeksels te vinden. Vergeet niet op de grond te kijken als je deze route loopt. Campasstellae. “De weg naar de sterren”

Of hier vlakbij op de muur gemonteerd….😉

Na Leeuwarden is het nog een km of 5 naar Wirdum. Het is nog niet de geplande eindplaats, maar de plaats die met deze hitte haalbaar is. Ik ben reuze trots op ons, dat we ons aanpassen naar de omstandigheden…..Zo kan het wel. Proost, ons etappe drankje is weer verdiend.

We logeren 3 nachten in Hotel t’Anker midden in het centrum van Leeuwarden en gaan dagelijks van/naar de bestemming, deze keer met de bus terug.

7 augustus, van Sint Jacobi Parochie naar Stiens, 25 km, zeer heet 31 graden

Onze eerste Camino dag zit erop met allemaal verrassende momenten.

6 augustus, aankomst in Stiens, 30 graden

Een nieuwe uitdaging, een pelgrimspad in Nederland en wel het Jabikspaad. Het Jabikspaad loopt van Sint Jacobi Parochie in Friesland naar Hasselt in Overijssel. We kiezen deze keer voor een rondwandeling van en naar Sint Jacobi Parochie.

Het is de lus die je hierboven ziet. Het meest zuidelijke plaatsje is Jirnsum, daarna gaan we weer naar het noordoosten. Het boekje van de route, het pelgrimspaspoort en de eerste stempel liggen klaar. Morgen gaan we naar de pelgrimsherberg in Feinsum, daar worden we verwelkomd en krijgen er een stempel.

De route is gemarkeerd met een gele wulk op een blauw veld. Die gaan we morgen zoeken en zo gaan we de weg vinden. Voor degenen die maps.me gebruiken…via het Genootschap kun je deze route ook downloaden en in het boekje lezen kan natuurlijk ook. Op weg naar morgen….

We overnachten in Stiens bij de familie Spoelstra, een adresje van Vrienden van de Fiets. Hier kunnen 6 personen slapen. Bij het restaurant De Smalle Brug hebben we heerlijk gegeten, pizza’s en voor mij een vegetarische curry met rijst en dat buiten op het terras. Een goed begin..