26 april, 25,3 km, droog half bewolkt 17 graden van Vilatuerta naar Los Arcos

Een wonderschone etappe met als bijzonder hoogtepunt…Irache met de wijnfontein. En de dag van de keuze. Ga je van Estella naar Luquin of naar Villamayor?

Wij hebben gekozen voor Luquin, waarbij we de groene route hadden die over de bergtop Montejurra gaat.

Gisteren sliepen we in albergue Etxuerdina en we hebben het menu van herberg Casa Magica gekozen. Dat was bijzonder lekker. Een vegetarische paella, met de complimenten voor de kok.

Bij vertrek van de herberg gingen we door de grote stad Estella en naar Irache om later bij de wijnfontein uit te komen. Dit deel van de route is vrij vlak en strak en in 2 uur waren we daar. Eerst komen we langs een smederij met ook camino sieraden. Elly en Hennie kopen een schelpjes met een hartje. Bij de ingang zie je een smeedijzeren Jacobus, die op dit tijdstip van de dag een mooie schaduw geeft.

De wijnfontein bij Irache heeft twee tuiten, één met water en de andere met wijn. Het is de enige wijnbron die langs de hele route van de Camino bestaat. Elke dag wordt de fontein gevuld met ongeveer 100 liter jonge rode wijn, om de dorst van de pelgrim te lessen en hun reis draaglijker te maken.

We tappen allemaal wat, een klein beetje in je drinkfles.

Na de wijnfontein gaan we over de groene route, eerst door het bos, later over paden die maar blijven stijgen.

We zien het dal en de paden naar Villamayor de Monjardin liggen. Intussen is de zon gaan schijnen en die tovert het landschap nog mooier. Het is net of we door een schilderij lopen.

Na 14 km komen we in Luquin aan. Toe aan een goede pauze en ze hebben bij het restaurant tortilla. Met een stuk brood erbij is het een prima lunch. Na Luquin gaan we over een smal pad naar de route terug. Waar we naar Luquin helemaal alleen waren, komen we dan weer andere pelgrims tegen. Gezellig, we beginnen de mede wandelaars te herkennen.  De laatste 9 km zijn glooiend over een prachtig pad. De gewassen zie je per dag groeien.

Bij een “foodtruck” hebben we een laatste pauze. Zo leuk! In de “middle of nowhere” een plek om nog even te rusten en wat te kopen. Die laatste rust doet ons goed.

En wat denk je van velden met klaprozen? We laten al die indrukken op ons inwerken.

We lopen door tot de kerk van Los Arcos.Tijd voor het etappe drankje. We hebben het verdiend.

25 april, 18 km, half bewolkt 14 graden van Puente la Reine naar Vilatuerta

Na de 25 km van gisteren is een dag met 18 km een welkome afwisseling. Het heeft ook voordelen een keer een lange afstand,   je bouwt extra conditie op en 18 km gaan dan makkelijker. De heuvels volgen elkaar gewoon op, zodat het stijgen en dalen toch wel in de benen blijft.

We hebben in albergue Estrella Guia overnacht. Een zeer gastvrije, schone herberg gerund door Argentijnen. Met ook nog een prima ontbijt gaan we op weg. Zeker aan te bevelen!

We passeren de oude romaanse brug “Puente la Reine” over de Rio Arga. Het is deze morgen prachtig licht, die de moderne brug met de N111 laat spiegelen.

Met vertrek hebben we eerst een paar vlakke km’s en merken op hoe gemakkelijk die gaan. Al gauw gaan we flink stijgen naar Maneru een dorp na Puente la Reine. Het lukt ons om in de cadans te blijven. In feite betekent dit dat je de snelheid en grootte van je passen zo aanpast dat je gewoon door kunt lopen.

Ook naar Cirauqui blijft het stijgen. Dit dorp op de top van de heuvel zie je al van verre liggen. Het is wonderschoon. We zien wijn ranken die in blad komen afgewisseld met velden vol koolzaad.

In Cirauqui loopt de Camino onder de kerk door. Precies daar kun je een stempel zetten. Cirauqui is een mooi oud dorp, we zien er ook een oude pelgrims paal van 1639. Hoeveel pelgrims zouden hier al langs gekomen zijn?

We vervolgen onze weg naar Lorca. Onderweg zien we een stalletje waar je wat kunt mee nemen, fruit, koekjes en dat voor “donativo”, je geeft wat het je waard is. Daar word je als pelgrim blij van. We zien steeds meer pelgrims die helemaal ontspannen zijn. Ik zie het ook in onze groep. Zelf ga ik met een vrouw uit Saudi Arabië zingen. “One day over de Rainbow”. Het voelt heel verbindend.

Ook voor Lorca is het acueducto canal de Alloz. Ook deze omgeven met de koolzaadkleuren.

We vinden een fantastische plek voor onze lunch. Een mooiere plek kunnen er ons niet inbeelden. Aan het water, uit de wind, met dit uitzicht. Het leven van een pelgrim…….

Lorca ligt dichtbij de A12 en de N111. Voor de pelgrims hebben ze speciaal tunnels gemaakt. Deze is door de lichtinval wel heel bijzonder.

We zijn lekker op tijd in Vilatuerta. Bij de bakker, verkopen ze ook bier. Deze keer neem ik tostada 0%. Lekker. Voor ieder proost op deze mooie dag!

24 april, 26,4 km bewolkt en droog 11 graden, van Pamplona naar Puente la Reine

Een hoogte punt van de Camino français is het bereiken van de Alto del Perdon, die vind je halverwege Pamplona en Puente la Reine.

Ik zeg altijd, als je deze top hebt bereikt komt de rest ook wel. “Vandaag ben ik gaan lopen,  ik zie wel waar ik kom”. Het geeft voldoening en vertrouwen. Ook al was het door de lengte van de etappe een zware dag.

Het was de eerste keer dat we niet in de herberg gingen ontbijten. Zo kwamen we terecht bij een ontbijt zaakje tegen over het stadhuis. Een dame runde deze zaak en liet alle mensen voor gaan.. Ach ja, we kunnen wachten en de koffie smaakte erg  lekker. Daarna was het nog wel 5 km om de stad uit te komen. De route van vandaag op de grote borden. Kan niet missen. In de stad is het altijd goed opletten,  niet de weg kwijt te raken. In Pamplona hebben ze de gele pijlen vaak wat hoger geplaatst. En we wennen eraan..bij elke kruising even goed kijken.

Mooi is het als we de stad uit zijn en tussen de gele velden door omhoog gaan klimmen. Een lint van pelgrims loopt voor en achter ons. We boffen weer, de voorspelde regen voor de eerste uren was alleen maar de dreiging van de donkere luchten.

Voor ons zien we Zariquiegui liggen. We zijn dan al halverwege de stijging. Tot hier gaat het ook al pittig omhoog. De gewassen zijn aan het groeien. Een klein verschil in kleur geeft aan waar een ander veld begint.

Als we terugkijken zien we allemaal kleine stipjes omhoog klauteren. Pamplona laten we achter ons. Het is hard werken om boven te komen.

In Zariquiegui is een klein winkeltje en een paar stoelen om even te rusten. We gaan ook de kerk binnen. Een betrokken mevrouw geeft ons een stempel. Ze kijkt ons aan en wenst ons “buen camino”. Een klein gebaar, voor mij voelde het als zegening.

We klimmen verder naar Alto del Perdon. De velden en uitzichten wisselen voortdurend. Het is inspannen en echt genieten van alle stappen die we zetten. Ook voor mij een mijlpaal!

Afdalen naar Uterga is misschien nog wel zwaarder. 250 meter dalen over een afstand van 3 km en dat over losse stenen. Hier en daar verstevigd met grote traptreden.

Waar de andere pelgrims ineens zijn? We hebben het rijk alleen. Een oneindig pad naar de verte. “Vandaag ben ik gaan lopen” Zo voelt dat dan.

We dalen verder af naar Puenta la Reine. Een pad naast de snelweg, die zo naar beneden duikt. De eerste zon van vandaag voelt gelijk warmer. Het koolzaad kleurt nog mooier geel.

Deze mooie dag zit erop.

23 april, 22 km, veel regen 8 graden, van Zubiri naar Pamplona

Gelukkig is er geen sneeuw hier geweest, maar een hele dag regen met maar 8 graden is niet makkelijk. Een etappe met niet veel hoogteverschillen, maar het stijgt en daalt steeds over kleinere stukken.

We starten met onze regenkleding aan. Een regenjas en broek, een poncho met halve mouwen, poncho’s met rits, voor ieder wat hij/zij fijn vindt. Met gamachen of voor mij mijn “regenpijpen”.

Niet ver na Zubiri zien we de magna fabriek, hier wordt al jaren magnesium oxide geproduceerd. We komen er langs en we dalen een grote trap af.

Het is te koud om te pauzeren. We dachten we lopen door tot Zuriain, waar ik al jaren kom om te pauzeren. Ik had ook verteld dat we daar heerlijke broodjes zouden kunnen kopen. Wat denk je dicht….Nu weet ik waar die uitgemergelde pelgrim vandaan komt.🤔

Het Camino pad loopt ongeveer langs de grote weg, de N135. We horen het wel, maar het is ver genoeg. Het is er erg mooi. Een smal pad, met hier en daar gevaarlijke afdalingen. We moeten zelfs naast het pad lopen om niet uit te glijden. En wat denk je van de volop bloeiende judaspenning. Ook al regent het, we zien wel de mooie kleine dingen, die onze dag zo aangenaam maken.

Na 13 km vinden we uiteindelijk een overdekte plek om even wat te eten. Dat is darn zo fijn, het voelt alsof dat precies op het juiste moment is. Even zitten, rusten en wat eten. Dat is toch ook al genoeg? Daarna kunnen we met goede moed verder.

In Villava vinden we voor het eerst een cafe die geopend is. Het lijkt of je dan al Pamplona binnen komt, dat is toch echt nog 4 km!

Door de stad Pamplona en we komen bij het centrum aan. Pamplona is een vestingstad en dat kun je zien aan de enorme grote verdedigingswerken.

Deze regen etappe zit erop. Trots dat we ook dit kunnen. Gewoon doorgaan…het is tenslotte altijd “weer”

.

We zijn om 15 uur in Pamplona. Nog net op tijd voor een menu. Het was erg goed, en dat voor €17,50. Direct na de stadspoort aan de linkerhand.

22 april 23 km, 2-8 graden, hele koude wind

De grote hoogteverschillen van de 1e 2 dagen waren er niet, wel steeds stijgen en dalen op onze weg van Ronchesvalles naar Zubiri.

Gisterenavond gingen we voor het eten naar de pelgrims mis. Er werd gezongen en alle pelgrims mochten naar voren komen. We kregen de zegen mee, voor onze pelgrimstocht. Pelgrims uit vele landen, waaronder ook Rusland, Korea, Hongkong, Canada, België, Australië enz. En dan vanmorgen wakker worden met muziek “imagine all the people”. Het raakte me, als pelgrims samen op weg.

Nog 755 km te gaan zien we op de Camino paal vlak na onze overnachting. We gaan naar Burgos, dat is ongeveer 300 km. Het gaat over dag voor dag en zelfs stap voor stap. Misschien wel 1.000.000 stappen. Gewoon beginnen…….

Vandaag hadden we 2 alto’s Alto de Mezquiriz op 955 meter en alto Erro op 810 meter. Alto’s zijn de namen van de bergen. Net na Burguete gaan we over een rivier Rio Urribo.

We passeren vandaag vele dorpjes, zoals Burguete,Espinal en Viskarret en Linzoain. Die dorpjes lijken tegen de bergen geplakt.

Voor een groot deel van deze wandeldag lopen we door de bossen. Mooie paden, we hebben het gevoel dat die speciaal voor de pelgrims zijn gemaakt. Of hele oude paden, die lijken uitgesleten door de vele voetstappen. Het jonge frisse groen is een lust voor het oog.

Een van de bekende punten is bij het passeren van Rio Erro vlak voor Viskarret. Grote stapstenen met flinke afstand tussen de stenen. Geconcentreerd gaan we erover.

De meeste uitdaging vandaag is de daling van Alto de Erro naar Zubiri. Van 810 meter naar 520 meter hoogte in 4 km. Dat is geen eenvoudig pad. Leistenen die schots en scheef liggen. In deze groep zijn er een aantal die heel makkelijk dalen, in eenum van tijd waren die beneden. Of behoedzaam, zo komen we er ook.

Moe en zeer voldaan komen we in Zubiri aan. Tijd voor ons etappe drankje.

21 april, 14,4 km zonnig 13 graden

Wat een geweldige dag! Als je in deze omgeving loopt en je hebt een strak blauwe lucht zijn ook deze hoogtemeters goed te doen.

Vannacht hebben we met 4 personen in een Tippy tent geslapen. Werden we in Saint Jean gewekt door muziek, vanmorgen waren het de paarden en een haan die kraaide. Met een kruik en mijn mummy slaapzak tot over mijn oren en een dik dekbed was het een prima overnachting. Valerie zorgde voor een goed ontbijt. We zijn klaar voor een mooie wandeldag.

Met de taxi worden we terug gebracht waar we gisteren gebleven waren. Bij de Virgin de Orrison. Zo zien we dat er heel veel pelgrims onderweg zijn. We tellen er 270. Hier is Ronchesvalles is het ook vol. Het laatste bed ging zojuist weg. Als we beginnen is het best nog fris, maar al zo mooi!!!

Weldra gaan we van de weg af over een graspad. Nu met dit heldere weer goed te zien. Bij mist is het lastiger. En zeker als er sneeuw zou liggen. We boffen zo! Er schijnt hier over een paar dagen een pak sneeuw te vallen met maxima van 3 graden…..we gaan het zien.

Op het hoogste punt, Col de Leopold, hebben we de keuze. Gaan we over het pad dat is aangegeven met een vraagteken (=moeilijk en heel zwaar) of over de weg? In 4 km 400 meter dalen is heel veel en uit ervaring adviseer ik over de weg. Bij dit punt is het dan linksaf. Dat is dan vooral over de weg ipv stijl naar beneden door het bos.

Het is er erg rustig en ook mooi.  De weg voor ons alleen, de wereld aan onze voeten. Waarom zouden we daar niet stil staan.

Vlak voor Ronchesvalles komen we bij een kerkje uit. Nieuwsgierig als we zijn, gaan we even kijken of die open is. Helaas gesloten….maar wat een mooi licht door die gekleurde ramen.

Het laatste deel naar Roncesvalles is door een bos, en dan komen we bij het klooster van Ronchesvalles. Daar kunnen heel veel pelgrims slapen. Misschien 300 of 400? Keurig verdeeld in kleine compartimenten van 2 stapelbedden.

We schrijven ons in en dan gaan we naar een nabijgelegen bar/restaurant voor ons etappe drankje. Dat is verdiend, ieder gaat goed voorbereid op pad.

20 april, 12,7 km, zonnig 17 graden van Saint Jean Pied de Port naar Virgin d’Orrison

We zijn gestart met onze camino. Een lang gekoesterde droom, de uitdaging van de Pyreneeën, ontmoetingen, reflectie, voor ieder persoonlijk een motivatie. Van Saint Jean Pied de Port naar Burgos.

Na relaxte treinreizen zijn we gisteren in Saint Jean Pied de Port aangekomen. We zijn vlnr Mieke, Peter, Henny, Ina, Berreke, Elle en Elly.

De ontvangst bij Beilari is er  een die ik elke pelgrim onderweg zou gunnen. Een familie gevoel dat wordt bevorderd door een kennismakings spel. Alsof we een bal naar elkaar toe gooien en dan noemen we onze naam. Zeker is dat we ons welkom voelen.

Na een goede nachtrust en idem ontbijt gaan we op pad. We hebben geen haast en gaan eerst een stempel halen op het pelgrims kantoor, o.a. Elly krijgt informatie mee over de hele route naar Santiago. Daarna klimmen we de Citadel op voor een mooi uitzicht over Saint Jean Pied de Port.

Dan gaan we op pad. De route de Napoleon is open, het is zo helder weer dat we de bergen goed kunnen zien. We ervaren bij onszelf meteen al de “Camino smile”. Intens tevreden over dat we echt wel die 1000 meter kunnen stijgen.

Het laagste punt in Saint Jean Pied de Port is de rivier op ongeveer 100 meter. We gaan ook nog even de kerk in en steken een kaarsje op voor degene die onverwacht niet mee kon gaan. En voor een dierbare, die ook wel een kaarsje kan gebruiken.

We kijken werkelijk onze ogen uit. Het ene vergezicht is nog niet aan onze voeten gelegd of er komt alweer een ander. Je kunt je het bijna niet voorstellen. Gisteren nog in Nederland, nu onderweg. Ook ik realiseer me dat het niet vanzelf sprekend is dat het zomaar weer kan.

We gaan deze keer Orrison voorbij……toen ik wilde boeken was echt alles vol. Wel gaan we er pauzeren. Zo een mooi plekje in de zon, is geen straf.

Dat het vol was, had ik nog nooit meegemaakt. Maar zoals altijd op de Camino vinden we een andere oplossing. Joseph van Beilari kent iemand in Gamarthe. We gaan dan vandaag nog 4 km verder, naar Virgin de Orrison.

We worden er opgehaald met de taxi en gaan naar Gamarthe. Je ziet het, altijd wel een oplossing.

Nu we hier zijn, is het ook speciaal. We slapen met 3-en in een tippie tent, wel op een bed, dat scheelt. Vannacht wordt het 5 graden, ben benieuwd of ik het te koud vind. We krijgen een etappe drankje, zitten in de zon, hebben een buiten douche…….. En straks gaat Valerie van Maison Ituria (bron) voor ons koken. We worden verwend.

En morgen worden we naar Virgen de Orrison gebracht. Die beleef je in de auto anders dan te voet. We gaan verder waar we gebleven waren.