Camino Primitivo Ferreira Boente

1 oktober, 25 km, half bewolkt 22 graden

En dat zijn dan de laatste 20 km van de camino Primitivo. Van Ferreira naar Melide en daar sluit de zware uitdagende en bijzonder mooie Primitivo aan op de camino Français. We kiezen voor een overnachting in Boente, de drukte van Melide voorbij.

Een van de pareltjes van de Camino Primitivo wat overnachten betreft is ook de herberg van Ria en Ton in Ponte Ferreira. Een warm bad, waar we samen andere pelgrims van mochten genieten. Een gezamenlijke maaltijd, onze was gedaan en ook nog een uitgebreid ontbijtbuffet. Klaar voor vertrek!

Op het deel van de Primitivo is het inderdaad rustig. We treffen onze camino maatjes bij de stops. Een glooiend landschap ligt aan onze voeten.

Het is een mooie etappe, over bospaden en rustige wegen. Wel meer asfalt dan het eerste deel, zeker de moeite waard.

Het is alsof het stilte voor de storm is. We weten dat het veel drukker op de camino Français zal zijn. Hoe gaan we het ervaren? Vandaag viel het erg mee. De pelgrims die van Melide in de richting van Arzua gaan zijn allang weg. Onderweg treffen we ergens muziek en een aantal van ons gaat dansen.

We logeren net na het kerkje van Boente in herberg Fuente Saleta. Ook deze kerk is open en we krijgen een stempel van een vrijwilliger.

Tijd voor het etappe drankje….deze keer buiten in de zon. Het belooft nog een paar dagen mooi weer te worden.

Nog 2 dagen te gaan. We beginnen naar Santiago uit te kijken.

Camino Primitivo Lugo Ponte Ferreira

30 september, 27,8 km, droog, af en toe zon 18 graden

Slapen in het centrum, in een grote stad als Lugo, heeft echt wel een kans op een mindere nachtrust. We sliepen in Hostel Cross in het centrum en werden gewekt door zware bas geluiden van de bar onder onze slaapplek. Zeker tot 3 uur in de nacht. Zelfs mijn oordopjes werken dan niet. Na deze nachtrust gaan we om 7.30 uur de deur uit voor een ontbijt op Plaza Major.

Ook vandaag is er een lange etappe gepland 27 km naar de herberg van Ria en Ton in Ponte Ferreira. Geen hoge bergen, toch veel hoogteverschillen.

Het voelt als geleidelijk stijgen en dalen. Ten opzichte van de etappe naar Lugo voor mijn gevoel iets makkelijker en ook minder vermoeiend. We vertrekken eerst door de stadspoort en iets later in de mist over de brug Lugo uit.

De etappe van vandaag kent veel asfalt en ook bospaden met aan weerszijden regelmatig mooie uitzichten. Omdat we weer een droge dag hebben kunnen we wat meer van de omgeving zien. Hier op de Camino Primitivo zijn enkele bars. Helaas is ook de bar van O Burgo gesloten. Hiervoor in de plaats is een mooie plek, waar je overdekt kunt zitten en een automaat voor een kopje koffie of versnapering. Voor alle pelgrims die onderweg zijn, een pleisterplaats. We ontmoeten er de pelgrims die met ons naar de volgende herberg lopen.

Dichtbij San Roman da Rotorta vinden we wel een bar die open is. We nemen er nog even pauze voor we de laatste 7 km gaan doen.

Toch tellen de laatste loodjes altijd het zwaarste, even lijkt het of we er zijn als we een andere herberg passeren. Onze herberg Ponte Ferreira ligt bij een brug, waar we zeer hartelijk werden ontvangen door Ria en Ton. Met een etappe drankje in de tuin, zit onze wandeldag er weer op.

Camino Primitivo Cadavo Baleiro Lugo

29 september, 31 km,veel buien 13 graden

Het klopt dat er veel minder hoogteverschillen zijn op deze etappe. Vlak is het niet, het blijft licht stijgen en dalen. De uitdaging voor ons is de afstand. En …ook dit hebben we kunnen halen.

Het is al gelijk aan het regenen als we naar het ontbijt cafe gaan. We bereiden ons voor op een natte dag. Op deze afstand is er alleen in Castroverde horeca. Hier treffen we veel pelgrims die ook onderweg zijn. We hoorden dat er op dagelijks minstens 50 pelgrims op pad zijn. Heel erg leuk om steeds dezelfde mensen terug te zien.

We hebben ook af en toe een droog moment. Zo ook als we 2 uur verder bij Gonzar een pauzeplek met zitjes vinden. Daar zijn we blij mee. Als het droog is hebben we wat meer om rond te kijken. Speciaal gevormde bomen b.v. die wel een monster lijken…..

We komen vandaag bij de 100 km paal. Net voor Lugo is het 100…en nog wat. Een mijlpaal bereikt. Het voelt als…we zijn er bijna. Het vertrouwen groeit dat we dat ook kunnen. Door de poort van de stadsmuren komen we het centrum binnen. Dit hebben we alvast in de pocket.

We hebben ons etappe drankje op Plaza Mayor. Net als we daar zitten, komt er een enorme plensbui. We zeggen nog tegen elkaar, we boffen. Zo erg hebben we het niet gehad…

Nog 4 wandeldagen te gaan…..

Camino Primitivo Fonsagrada Cadavo Baleiro

28 september, 25,5 km, veel regen 13 graden

Pfff wat een heftige dag. Tot 2 x toe een enorme klim, vooral de laatste naar A Lastra heb ik als zeer zwaar ervaren.

Volgens het boekje de laatste etappe met zoveel hoogteverschillen. Eerst gaan we naar Real Hospital De Montouto. Er zouden windmolens te zien zijn op deze hoogte. Wij zien alleen een paar bomen. De omgeving wordt volledig aan het zicht onttrokken door de mist en regen. Montouto is na 9 km. We zijn dan echt toe aan pauze. Het is volop in de wind en extreem koud.

Daarna dalen we flink en hopen bij Paradavella te kunnen pauzeren. Helaas is ook deze fantastische pauze plaats gesloten. Wij hebben altijd voldoende bij ons en zitten er overdekt met onze eigen spullen.

Daarna begint de stijging naar A Lastra. Er lijkt geen eind aan te komen. Met enorme inspanning op de top van ons kunnen klimmen we naar boven. Annemiek wacht ons boven op en maakt wat foto’s van ons. De vermoeidheid is goed te zien.

De buien blijven elkaar opvolgen. We hebben gelukkig ook af te toe een droog moment. Na A Lastra vinden we een bar die wel open is. Uitgeput hebben we daar eindelijk een plek om binnen te zitten.

Vlak voor onze eindbestemming krijgen we nog wat extra heuveltjes. Inmiddels vinden we die mee vallen. Omdat we boven al zien dat we als we beneden zijn weer omhoog moeten, denken we toch even. “Nee he?” Het gaat goed!

We zijn blij dat we er zijn. In Albergue Porta Santa worden we gastvrij ontvangen en hebben een eigen 8 persoons kamer. Ernaast vinden we een bar voor ons etappe drankje. Trots op onszelf dat we ook deze monster etappe hebben kunnen afronden.

Camino Primitivo Castro A Fonsagrada

27 september, 21 km, droog 13 graden

Vandaag is het hoogtepunt ook weer echt een hoog punt. We passeren de bergpas El Acebo op 1021 meter.

Deze nacht had het een beetje geregend. Wij boffen met alweer een droge dag. We zijn prima verzorgd in herberg Juvenile in Castro. Allemaal 4 persoonskamers, de was wordt gedaan, heerlijke maaltijd en ook een goed ontbijt met zelfs yoghurt. Met zo een goede basis en nachtrust kunnen we zeker op pad. Alweer een nieuwe dag……

Eerst geleidelijk, later een forse stijging naar El Acebo. De zon komt een beetje tevoorschijn. Net genoeg om de mist te kleuren. Het lijkt wel zilver. We lopen tot aan de windmolens. Het is toch zeker 8 km stijgen. Intussen genieten van de vergezichten.

We klimmen steeds beter. Precies zoals het voor jou goed is. Wanneer is het goed? Als je zodanig tempo en grootte van je passen hebt, dat je niet uitgeput raakt. En zo heel lang door kunt lopen. Met deze zware etappes erg belangrijk. De een start graag snel, de ander wat langzamer, er zijn er ook bij die bijna op vol tempo naar boven kunnen. Je leest het goed. Ieder van ons komt boven. Als we bijna boven zijn passeren we de grens van Asturias naar Galicië. Niet heel goed te zien. Helaas is de markering verdwenen….

In Asturias is de richting van de schelp, die richting waar de lijnen samen komen. In Galicië is het andersom. Maar let op…..zeker niet consequent. Vandaag zouden we 2x een bar tegen komen. Die van El Acebo was nog gesloten toen we er langs kwamen en ook de bar 6 km was op dinsdag dicht. Natuurlijk hebben we altijd wat voorraad bij ons.

Vanaf El Acebo stijgen we nog wat verder. Daarna is het vrij vlak, tot we dichtbij Fonsagrada komen. Daar krijgen we nog een laatste stevige klim te doen. Zie dat laatste puntje op de profiel kaart. Nog even 113 meter stijgen. We zien Fonsagrada al van ver liggen. Toch niet weer omhoog? Jazeker wel, die kan er ook nog bij

Het kerkje dat we onderweg tegenkomen is helaas gesloten. Wel is er een mooie akoestiek. Ada trakteert ons op een prachtig lied.

Het was weer een prachtige Camino dag…..

Camino Primitivo Berducebo Castro

26 september, 26 km, mistig, later zon 18 graden

Na de Hospitales is dit opnieuw een dag om niet te vergeten. De afdaling naar het stuwmeer Grandes de Salime.

Eigenlijk hoop je op mist over het stuwmeer van Grandes de Salime. Dat is een soort droom, echt “mist-erieus”. Starten boven de mist, eerst nog stijgen tot voorbij La Mesa en dan bovenaan de berg, zie je, diep onder je een bak met mist.

Voor we aan de afdaling beginnen komen we bij een kerkje, Santa Maria Magdalena. Even een foto momentje.

Dan gaat het echt beginnen. We zijn tegelijk met ongeveer 10 andere pelgrims aan de daling begonnen, ook de nonnen uit Brazilië waren er bij. Biddend trekken ze de bergen over. Het vraagt goede concentratie over de paden. Veel losse stenen en ongelijkheid. Zoo mooi!

Na 2,5 uur nemen we even een pauze. Inmiddels zitten we in de mist…. Of is het regen. We doen onze regenkleding maar aan.

Het laatste deel van de daling gaat over een smal wandelpad met haarspeldbochten. De varens hebben een vroege herfstkleur. Ze zijn al aan het afsterven. Na 13 km komen we beneden bij het stuwmeer aan met een uitzichtspunt.

Na het stuwmeer gaan we weer stijgen. Eerst geruime tijd over de weg naar het dorp Grandes de Salime. De 2 km voor Grandes de Salime over een bospad hoog boven de weg. Ongemerkt komen we in het dorp aan.

Nog 5 km te gaan naar de herberg van Castro. Nog wel stijgen en de laatste loodjes tellen zwaar. Op naar 26 km. Dat is niet niets na zo een lange daling. Het lijkt hier licht glooiend, de zon komt nog even te voorschijn.

Uiteindelijk kwamen we om 16.30 uur aan. Een zware dag en ook dan is het etappe drankje dik verdiend.

Camino Primitivo Samblismo Berducebo

25 september, 24 km, wisselend bewolkt, klein beetje regen 14 graden

YES, we hebben de Hospitales kunnen afronden.

Onbeschrijfelijk mooi. We boffen zo met het weer. Regen voorspeld, en wij vertrekken met zon en mist in de dalen. We hadden advies bij Xavier van de herberg Samblismo gevraagd, en die zei…..Ga. Spannend, dat wel! In de mist raken de pelgrims wel eens de weg kwijt. Als we GPX track hebben, gaat het ons lukken en het is ons gelukt.👍

Direct bij de herberg staat een bordje Hospitales, dus klimmen we van de herberg naar boven. Ik weet niet zeker of we het goede pad hebben, dus lopen we even tegen de richting in, tot we een wegwijzer van de Camino vinden. De zon is net over de horizon, in de dalen ligt een dikke laag mist. We kunnen er niet over uit hoe mooi we het vinden.

De Hospitales is de kortste weg om naar Berducebo te komen. De Hospitales voert over de bergkam en dan omlaag naar Puerto del Palo op 1146 meter. De Hospitales geldt als oudste route. De route over Pola de Allende is er later bijgekomen. De stijging van 720 meter naar 1146 meter is zwaar. We doen over de eerste 11 km 4 uur. Ik ben zo trots op de wandelaars, dat ze dit zomaar doen! Nooit gedacht dat we dit zouden kunnen en er verwachtingsvol naar uit zien. “Zie mij daar nu lopen” van Acda en de Munnik laat ik horen en ik zie de trots ontstaan.

Even lopen we toch in de mist. Het is maar even en de mist is alweer opgetrokken als we een van de 3 overgebleven ruïnes van pelgrims hospitalen passeren.

Het blijft maar stijgen en dalen. Als de route van Pola de Allende erbij komt hebben we nog even pauze. Het is erg koud. We doen wat extra regenjassen aan tegen de kou. Voor we aan de daling naar Lago beginnen zijn we al 17 km onderweg. We voelen het goed. Het laatste stuk leek voor mij wel alsof de stijgingen steeds moeilijker gaan.

De daling naar Lago is eigenlijk het zwaarste deel. Degene die voor de route van Pola de Allende hebben gekozen, krijgen die ook voor de kiezen. Eindelijk komen we bij een bushalte uit aan de doorgaande weg. Volgens het boekje zou er een bar in Lago zijn. Helaas is die inmiddels gesloten.

De laatste 7 km gaan over een mooi pad evenwijdig aan de AS14. Door de bossen en vrijwel vlak. We zijn blij dat we er zijn. Maar ook zeker trots dat we het hebben kunnen doen.

Camino Primitivo Tineo Samblismo

24 september, 18 km, veel regen, af en toe droog 18 graden

Langzamerhand komen we ook wat hoger. Vandaag naar de Pico de Puliares op 910 meter. Direct vanaf Tineo begint de stijging.

Gisteren waren de weersverwachting verschillend. Het ene bericht was droog, de meesten hadden toch wel regen in de verwachting. Zo ook toen we na het ontbijt in het hotel Palas de Meres de deur uitgingen.

Het pad boven Tineo loopt door de bossen. Waarschijnlijk is er bij mooi weer een prachtig uitzicht. We zien alleen mist en gaan voorzichtig over de bospaden, die al bedekt zijn met bladeren. Liggen er gladde stenen onder? Je weet het niet, dus we blijven voorzichtig.

Later wordt het even droog en nemen na 2 uur wandelen even pauze. Pas in Campiello is er horeca en dat is na 13 km.

De mist trekt wat op en we zien iets meer van de omgeving. Onderweg komen we geestelijken uit Brazilië tegen. Ze bidden onderweg, beginnen met Ave Maria. De 2 nonnen lopen ook in habijt. Wel een grappig gezicht: wandelschoenen in combinatie met een habijt. In Campiello zien we ook veel pelgrims die ook met ons in Tineo waren. Omdat er daarvoor geen horeca is, heeft iedereen tegelijk pauze

Daarna gaat de zon wat schijnen en zien we wat meer van de omgeving. Van Campiello naar Samblismo is het nog ongeveer 5 km. Veel van de pelgrims gaan vandaag naar Pola de Allende. De herberg in Borres blijkt gesloten.

Morgen is het de Hospitales of over Pollo de Allende. De keuze paal hebben we al gezien. Iets verder ligt de herberg van Samblismo. Wat gaan we doen? Vragen we ons af. De aardige meneer van de herberg in Samblismo verwacht iets beter weer en zegt ….ga het avontuur aan, en ga de Hospitales doen…

Het etappe drankje is weer verdiend. Op naar de Hospitales…….

Camino Primitivo Bodenaya Tineo

23 september, 14 km, bewolkt 21 graden

Een van de fijne herbergen van de Camino Primitivo is de herberg van David en Celia in Bodenaya. Hartverwarmend, met voor alle pelgrims een maaltijd en ook de was wordt voor je gedaan. Zo ontstaat vanzelf dat gevoel wat onderweg zijn zo speciaal maakt. Eten, drinken, slapen, lopen. We werden er allemaal erg blij van.

Hierbij past precies deze tekst (met dank aan trouwe lezer Tiny); “Vertraag je stap, stap trager dan je hartslag, verlangzaam het verlangen en verdwijn met mate, neem niet de tijd en laat de tijd je nemen”

Voldaan gingen we vandaag op pad. Niet ver deze keer. Dat heeft te maken met de komende dagen. Als het even meezit gaan we overmorgen de Hospitales lopen, morgen naar Samblismo en daarna naar Berducebo. Maar eerst de route van vandaag.

Bijna evenwijdig aan een grote weg lopen we vandaag op een pad, dat rustig stijgt en daalt. Nog even boodschappen doen in La Espina en dan gaan we op pad.

La Espina is maar 1 km van de herberg van Bodenaya, daarna is voorlopig geen horeca. We vonden de hoogteverschillen wel meevallen en lopen door tot 11 km. Daar vinden we een picknick bank. Ook ontmoetten we daar o.a een andere pelgrim uit Nederland en uit Texas. De glooiende heuvels zorgen voor steeds andere vergezichten.

Onderweg zien we in El Padregal een kerkje dat open is. Sfeervol. We steken een kaarsje aan voor onze dierbaren of mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken.

We lopen dan met de een dan met de ander en vandaag lukt het ook om vrij dicht bij elkaar te blijven. Het voelt inmiddels als vertrouwd en delen wat ons bezighoudt. Zo gaan die gesprekken onderweg. Het stijgen en dalen gaat makkelijker. Niet tegen de berg opzien en voelen ” ik moet dat kunnen” maar rustig met de berg meegaan en voelen ” het komt zoals het komt. Heel vroeg komen we bij het monument van de pelgrim aan dat boven Tineo uit torent.

Tineo ligt in een dal. Ons verblijf is op de pelgrims afdeling van Palacio de Meres in Tineo. Eerst even inchecken, dan tijd voor ons etappe drankje met prachtig uitzicht over Tineo.

Camino Primitivo Doriga Bodenaya

22 september, 22 km zonnig 10-24 graden

Vandaag beginnen we echt te voelen wat de Camino Primitivo betekent. Zoveel onverharde, moeilijke paden met veel grote keien en het aantal hoogtemeters. In totaal 1409, dat zijn alle stijgingen en dalingen bij elkaar.

Vooral vanaf Salas naar Bodenaya, als we 340 meter stijgen in 6 km. Niet alleen omhoog, onderweg gaat het soms ook even naar beneden en wat je gedaald hebt ga je dan weer omhoog.

In de herberg van Doriga, Acogida Capacita was het goed vertoeven. De gastvrijheid en behulpzaamheid zijn hier het belangrijkste. Voor mij was het een avontuur, slapen in een tent is al lang geleden en ik vond het erg koud en vochtig deze nacht. De anderen die binnen sliepen hadden een prima nacht. Met een grote Camino smile op ons gezicht gaan we op stap.

Zo mooi is de mist in de vroege ochtend in de dalen. Een zilveren witte deken bedekt het landschap. Verwondering over wat mist met het landschap doet. Tot aan Salas, is het vooral vals plat met af en toe al stevige kuitenbijters. En ja, vals plat is voor mij de grootste uitdaging. Hoe veel kleiner maak ik mijn passen, hoe veel langzamer ga ik lopen om het vol te houden, zonder buiten adem te komen.

De lastige trajecten zijn vooral de dalingen over de keien. In het boekje lees ik ook dat het met nat weer lastig kan zijn. We kunnen ons dat echt voorstellen.

We passeren de stad Cornellana met het mooie klooster aan de stijgende weg.

Het is weer prachtig weer. Vandaag hebben we veel bospaden. Als er dan even het licht van de zon doorkomt geeft dit een mooi effect.

In Salas hebben we even pauze voor we de laatste 6 stijgende km’s gaan doen. Ik merk dat ieder op zijn/haar tempo bovenkomt en dat ieder goed is voorbereid. Ook klimmend kunnen ze de km’s volhouden. Het is vooral door de bossen en op sommige stukken gaan we over de hoogtelijnen. De uitzichten zijn fantastisch.

In Bodenaya worden we erg gastvrij ontvangen door David en Celia. Ik ben er eerder geweest en ze hebben speciaal voor ons geopend op hun vrije dag.

Camino Primitivo Escampliero Doriga

21 september, 22 km zonnig, 24 graden

Meestal kies ik voor de algemene herberg van San Juan de Villapanada, vandaag gaan we voor 5 km meer naar Doriga. Een stevige wandeling met veel steile stukken.

We beginnen op 245 meter hoogte, over Grado naar 45 meter hoogte. Daarna de eerste hoge top naar El Fresno op 370 meter daarmee een stevige daling naar Doriga op 115 meter.

Het Hostal El Tendejon gaat pas om 10 uur open. Wel wilde de aardige mevrouw wat brood en koffie/thee in een thermoskan klaar zetten. Met onze kaasjes/krentenbollen en een restje pindakaas erbij kunnen we van start. Zo erg als deze uitgemergelde pelgrim zal het bij ons niet worden

Het is zo mooi hier. Met een strak blauwe lucht erbij verwonderen we ons over het groene landschap en intussen schuiven de bergen rustig onder onze voeten door. We vertrekken met zonsopgang. Dat is hier in Oviedo iets na 8 uur.

We lopen ontspannen naar ons 2e ontbijt toe. Een cafe vlak voor de brug bij Penaflor. Nou weet ik wel dat de tomaten hier in Spanje zo lekker zijn. Op geroosterd brood met die tomaten is het nog lekkerder. We hadden er ruim 10 km in iets meer dan 2 uur opzitten en dan is een pauze ook een goed moment. Precies op dat moment ging de horeca open.😉

We waren al bijna in Grado en daar hebben we wat boodschappen gedaan voor de lunch. Halverwege de klim naar El Fresno hebben we pauze op een plekje waar je alleen maar van kunt dromen. Een plekje in de schaduw, uitzicht over een prachtig dal en gewoon even in de “relax”

We klimmen verder naar de top El Fresno. We vinden de klim erg meevallen. Dan begint de afdaling. In de verte zien we een dorpje liggen. Zou dat Doriga zijn? Het zou gezien de afstand wel ongeveer kunnen.

In een tunnel onder de snelweg zingen Ada en ik “pelgrim” van Enya. In Doriga wacht ons een verrassing. Een zeer gastvrije ontvangst. We worden aan alle kanten geholpen. We kunnen kiezen uit een tuinhuis, een “matrimonio” en een tent met 2 eenpersoons bedden. Daar slaap ik… Er wordt voor ons gekookt. Lekker! Tomaten salade, lasagne, cordon blue en aardappelchips. We voelen ons verwend.

Camino Primitivo dag 1 Oviedo Escampliero

19 en 20 september 12 km, zonnig, 24 graden

De bagage? Gisteren waren we al 7 uur voor vertrek op Schiphol. Zouden we de boarding pas al kunnen krijgen? Eigenlijk mag je maar 4 uur voor vertrek er zijn. Dat willen we niet riskeren na het missen van de vlucht van zaterdag. Het liep gesmeerd. We krijgen al de instapkaarten en na 2 uur waren we al door de douane. Dan plotseling een Spaans telefoontje. Onze bagage is terecht.😃😃Tata. Die kunnen we de volgende ochtend op de luchthaven ophalen.

En dan vandaag de start van onze camino Primitivo.

Vlnr Gert Jan, Anneke, Ada, Annemiek, Mieke, Coby en Elisabeth

Met 12 km een rustige start. Wel prettig voor vandaag, want we kwamen pas om 9.30 uur in Oviedo aan met vertrek 7.30 uur, dat betekent om 5.30 uur op de luchthaven zijn en om 5.15 uur met de taxi. En dat is voor ons heel vroeg.

Dit overzicht lees je van links naar rechts. Tot aan Escampliero is op de eerste heuvel. Alvast een beetje oefenen voor wat komen gaat. Bij de kathedraal van Oviedo gingen we de eerste stempel halen, een 2e ontbijt in de zon en op pad. Het duurt nog even voor we de stad uit zijn. De markering vonden we links van de kathedraal, een koperen plaat op de grond. Daarna is het goed opletten op de schelpen. Hier in Asturias is de goede richting door waar de wijzers van de schelp samen komen.

Direct daarna ben je in de natuur, de bergen liggen voor ons, we hebben er zin in. Stapje voor stapje ervaren wat het is om bergen te kunnen verzetten. We komen enkele pelgrims tegen. We hoorden het rustiger is als je op dinsdag vanaf Oviedo vertrekt. We gaan het ervaren.

Camino Primitivo

17 september; het loopt anders

De Camino Primitivo is er een, die ik me altijd zal herinneren. Zeer uitdagend, zo mooi, over de toppen van de bergen in Asturias. 320 km, die we in 14 wandeldagen verwachten te kunnen doen. Aankomst op 3 oktober. Ik zie er zo naar uit!

We hadden gedacht om gisteren 17 september te vertrekken. Het liep anders. Volgens de site Schiphol drukte zou het 90 minuten duren om door de douane te komen. Dat werd 3 uur. We misten het vliegtuig. Er was die dag geen vlucht meer naar Oviedo. Bij de balie voor gemiste vluchten in vertrekhal 1 hebben we een nieuw ticket kunnen bemachtigen. Vertrek maandagavond, overnachten in Barcelona en dinsdag heel vroeg vliegen naar Oviedo. En dan …waar is de ingecheckte bagage? Is die op Schiphol gebleven, zoals zou moeten of is die toch naar Barcelona of Oviedo. De bagage zou terug moeten komen op band 2, maar dat zou wel even kunnen duren. Dus wachten. Er kwam niets. We gaan in de rij staan voor zoekgeraakte bagage. Er staan wel 10 mensen voor ons. Voor iedereen kost het wel 15 minuten. Eindelijk komen we bij de balie. De meneer belt, en garandeert ons dat de bagage op band 2 komt. Ok, weer wachten. Na 1 uur nog steeds niets. Opnieuw in de rij. Alweer nu 2 uur wachten voor we aan de beurt zijn. Eindelijk kunnen we aangifte doen van al onze bagage aan de hand van de bagage stickers en de beschrijvingen van onze bagage. Na 6 uur wachten gaan we moe naar huis.

Nieuw plan…….Unaniem kozen we ervoor om de hele Camino Primitivo te gaan doen. Dus niet daar starten, waar ons plan die dag ons zou brengen. We gaan gewoon in Oviedo starten, de reserve dag vervalt en we gaan niet meer naar Finistere. Zo komen we volgens plan op 3 oktober aan. Dat betekent dat ik alle reserveringen moet herzien. Het is gelukt!!! Zonder extra kosten, waren de herbergen bereid om de reservering te verzetten. David van de herberg in Bodenaya zou die dag een rustdag hebben en gaat speciaal voor ons open. Met een “Camino smile” voel ik….onze camino is begonnen.

En nu nog hopen dat onze bagage snel boven water komt en dat Correos die alsnog voor ons gaat vervoeren…..-wordt vervolgd-🤔

Dagwandeling Mookerheide

31 augustus, droog, 25 graden

Een verrassend mooie wandeling van de Mooiste routes. Sint Jan met de Mooker genaamd met als startpunt de Plasmolen. Wij zijn gestart bij station Mook, voor de treinreizigers. Helaas was dat door de NS staking niet mogelijk, zodat Coby helaas niet met ons mee kon gaan.

Wandeling van de Mooiste routes: Sint Jan met de Mooker

Zeker aan te bevelen als training voor een Camino, door de vele hoogteverschillen. Een beetje vergelijkbaar met de N70, ook bij Nijmegen. Voor Elisabeth, Gert Jan en Ada een prima voorbereiding voor de Camino Primitivo die op 17 september gaat starten. Alvast een beetje heuvels oefenen 😉.

Informatie route van de site van Mooiste Routes: dit is bij start Plasmolen. Deze pittige gps-rondwandeling, die maar liefst zo’n 400 stijgmeters kent, voert u over de heuvels van de Sint Jansberg. Na enige tijd loopt u dwars over de Mookerheide waar u een prachtig uitzicht heeft op de twee torens van de Martinuskerk te Cuijk. Via de Mookerschans en de Heumenseschans wandelt u naar Jachtslot de Mookerheide.
De route brengt u vervolgens door de bossen richting Klein Amerika waar druiven groeien voor Nederlandse wijn. Via de bosrand met zicht op Duitsland loopt u terug naar de Sint Jansberg waar het laatste deel van de route langs een beekje loopt.

Vlnr Elly, Ria, Anja, Frances, Elisabeth, Mieke, Gerard, Gert Jan, Ada en Joepke

Nu ben ik wel vaker in dit gebied geweest, nog nooit heb ik deze route gekozen. Delen van de Walk of Wisdom, Maas-Niederreijn pad, Airborne pad en dan nog voor mij vele onbekende paadjes. Prachtig gecombineerd. De route langs het watertje bij de Plasmolen ken ik goed. Steeds weer opnieuw erg mooi.

Dan over de Mookerheide. Door de droogte is er nog maar een beetje paars van de heide te zien. We hebben er het rijk alleen en het is en blijft ook met uitgebloeide heide een schitterend pad

Het natuurgebied “de Zandberg” en de Heumense Schans zijn ook zeker de moeite waard.

Dichtbij het station Mook Molenhoek gaan we even naar het centrum van Moolenhoek. Ons etappe drankje hadden we weer verdiend. Het voelde als een echte vakantie dag. Mooi om op terug te kijken.

Camino Portugues dagje Santiago

24 augustus, bewolkt 25 graden, dagje Santiago

Wat een bijzondere dag…. Bij het ophalen van de Compostela’s heb ik gevraagd of bekend was of de Botafumeiro er zou zijn. Dat is voor mij een hoogtepunt, die ik graag met iedereen zou willen delen. Dat was gisterenavond tijdens de pelgrims mis van 19.30 uur. Wat een speciaal moment. Het raakt ons om dit mee te maken.

Na het ontbijt is er dan ruimte om met een gids door de stad te lopen. Kijk om 10 uur op het plein op zoek naar iemand met een speciale blauwe of rode paraplu. En ook om alsnog een ticket zien te krijgen voor de excursie op het dak van de kathedraal. Tata, 😃 dat lukte. Om 12.30 was er plaats voor ons. Dat is zo speciaal, hoog boven de stad, de pelgrims en touristen als kleine mieren onder je. Intussen vertelt een gids over o.a. de verschillende torens die te zien zijn.

Natuurlijk lopen we ook door de stad. Souvenirs kopen voor jezelf of je familie, een bezoek aan het Alameda park met prachtig uitzicht over de stad en de kathedraal. De 2 Maria’s ontmoeten in het park.

In de avond gaan we naar de muziek en op zoek naar de geheimzinnige schaduw. Ook dat vertelt de gids, dat er een schaduw in de avond te zien is, vlak bij het winkeltje van de kathedraal.

Onze speciale Camino sluiten we af met een etentje met paella of solomio. Zo toevallig. We zitten op een terras en ik word begroet door de eerdere restaurant eigenaar van Botafumeiro. Die waren net een nieuw restaurant gestart. Restaurant Meraki. Zeker aan te bevelen en je kunt er heerlijk in de tuin zitten. (Net voor het pelgrimskantoor)

Dank je wel Ina, Marjo, Bea, Annemiek, Carla en Jacqueline. Voor het vertrouwen aan mij voor de vele speciale gesprekken, de nieuwe inzichten, die ook mij steeds verder brengen op mijn pad. Door jullie is ook dit een onvergetelijke Camino geworden.

Tot slot van Ricky Rieter:

Vanaf hier, zal ik terugkeren naar het gewone leven van alle dag, niet gewoon meer….na alles wat ik ervaren heb, en als rijkdom opgeslagen in de weg, die ik zelf ben.

Camino Portugues Padron Santiago

23 augustus, 26 km Padron Santiago, 33 graden

En dan nu het beloofde verslag van onze laatste etappe.

De etappe van gisteren was er een met vele hoogteverschillen. De km’s waren 26 en het was ook de heetste dag met 33 graden. We kregen het niet voor niets. De spirit zat er goed in, we lopen in een fijne cadans. Vanwege de hitte vertrokken we al om 6.30 uur. Ruim 1 uur in het donker.

Dan komt de zon tevoorschijn, die tovert kleur in het landschap en door de bossen. In het begin licht heuvelachtig met enkele kleine stijgingen.

Na 2 uur hebben we pauze. We hebben er dan al 9 km opzitten. Daarna gaat de stijging naar Milladoiro op 260 meter beginnen. Het valt niet mee. We naderen Santiago en daar zijn vele nieuwe snelwegen aangelegd. Dat betekent dat je diverse keren een hoog viaduct overgaat.

Zien we het goed, daar dat gebouw met die puntjes, is dat de kathedraal? Ja dat is het. We zijn er dan nog 6 km vandaan.

Bij het Alamada park wachten we op elkaar. Samen willen we de stad inlopen.

En dan zijn we er. Uitgelaten wacht ik deze lady’s op bij het plein. We feliciteren elkaar en zijn door deze Camino altijd met elkaar verbonden. We vieren onze aankomst op het terras van het Parador.

Wat is mooier dan zelf de Compostella’s uit mogen reiken en dan nog wel in de Huiskamer voor de ontvangst van Nederlandse pelgrims. Mijn speech was heel kort…..”ik ben heel trots op jullie allemaal”, ik zie ze stralen en merk dat ze ook trots op zichzelf zijn. Dat mag ook, want er is flink wat overwonnen. Angst om alleen te gaan, twijfel of we het kunnen halen, een dagje pap in de benen. Elke dag opnieuw kunnen gaan. Wat een toppers! En ook de laatste stempel in ons paspoort van Jacobus.

Allemaal van harte gefeliciteerd!

Camino Portugues Caldas de Reis Padron

22 augustus, 19 km, Caldas de Reis Padron,zonnig 15-32 graden

Het begint al te kriebelen. Het spannende gevoel, dat het er bijna op zit. Al opmerken dat er veranderingen bij jezelf zijn. Steeds meer gaat ieder voor zich een stuk alleen op pad met meer zelfvertrouwen op de stappen die je gaat zetten. We zijn enthousiast onderweg voor de op één na laatste etappe.

Met toch wel een geleidelijke en behoorlijke stijging, die we niet eens zo in de gaten hadden. Vanaf Caldas de Reis langzaam omhoog naar Alto Corgullon op 165 meter. Er zijn veel pelgrims met ons onderweg. Ieder met hetzelfde doel, morgen aankomen in Santiago. We schatten toch wel enkele honderden. ?(200-400?). We vinden het erg gezellig en treffen dagelijks een groep dezelfde pelgrims. Het voelt als een soort familie. Wij staan bekend als de lady’s de Hollanda.

Vandaag vertrokken we om 7.30 uur na een uitgebreid ontbijtbuffet in hostel El Cruceiro. Omdat de afstand iets korter was, vonden we dit nog een prima vertrektijd. De eerste uren was het lekker koel. Nog bewolkt, we boffen met dit mooie wandelweer. We hadden gedacht na 9 km te pauzeren. Treffen we vlak ervoor een gloednieuw café, tja….we passen de plannen aan en genieten van wat op ons pad komt.

Dan volgt een glooiend, gemakkelijk pad door de bossen. Langs Valga op weg naar Pontesecures. Annemiek ziet het al helemaal zitten. Nog een “klein” stukje en dan zijn we in Santiago.

Het is zo leuk vandaag. Carla ging voor het eerst een stuk alleen op pad. Ieder loopt zijn Camino. Een stukje met zijn 2-en, dan weer met een ander en we treffen elkaar onverwacht toch weer op eenzelfde pauze plek. Ervaren dat het ook niet erg is om fout te lopen. Je wordt vanzelf terug geroepen. Ondertussen worden er “veldboeketten” meegenomen en hebben we veel lol met elkaar. We komen ongeveer gelijk in Padron aan en hebben ons etappe drankje.

Volgens een legende is Jacobus naar Padron vervoerd in een bootje. In de Santiago kerk is de meerpaal te zien, waar dat bootje is vastgemaakt.

We klimmen naar het klooster en kunnen bij de algemene herberg een “Pedronia” halen.

En dan morgen…….op naar Santiago.

Camino Portugues Pontevedra Caldas de Reis

21 augustus, 23 km, Pontevedra Caldas de Reis zonnig 18-30 graden

Het Nacama hostel in Pontevedra is een prima hostel, stapelbedden allemaal afgescheiden met gordijntjes. Prettige ontvangst en een grote ruimte om rustig te zitten. Aan het einde van de middag gingen we nog even naar de mooie kerk en klooster van Pontevedra. Een bezoekje waard.

De route van Pontevedra naar Caldas de Reis is vrij vlak, vaak door bossen of over rustige wegen.

In alle vroegte gaan we de deur uit. De nog donkere straten zijn bijna verlaten. Op enkele jongelui na die na een avondje stappen nog net niet naar huis gaan. Samen met andere vroege pelgrims gaan we door het centrum naar de brug.

Weldra wordt het licht en kunnen we meer van de omgeving zien. Na 9 km hebben we ons 2e ontbijt bij Pousada do Peregrino. Voor vele pelgrims een pleisterplaats.

De Camino gaat verder naar Briallos, daar lopen bij onder de druiven struiken door. Het geeft lekker schaduw op deze zonovergoten dag.

We treffen elkaar bij de bar net na brug over Rio Umia, niet ver van onze herberg El Cruceiro.

Caldas de Reis is bekend om de warm water bronnen. Letterlijk betekent Caldas de Reis bronnen van de koning. Een bezoekje aan de bronnen hoort erbij.

Nog 2 dagen te gaan, 44 km… Santiago we komen eraan. Deze wijst ons alvast de weg. Morgen is het die kant op.

Camino Portugues Redondela Pontevedra

20 augustus, 20 km, zonnig 18-32 graden

Vandaag gaan we om 7 uur de deur uit. Het is dan nog donker als we door de straten van Redondela lopen.

De etappe gaat van Redondela via Arcade naar Pontevedra. Een hele mooie etappe door de bossen met maar liefst 2 toppen. De Alto dat Lomba na 5 km en de Alto da Canicouva na 12 km.

Een hoogtepunt van deze route is het uitzicht over Ria de Vigo, zeker met het vroege ochtend licht. Het is echt genieten. Het wordt in korte tijd licht. De lucht is bijna aquarel van kleur. Er zijn ook dit moment al veel pelgrims op weg. Ieder wil wel met dit mooie weer, op tijd binnen zijn. Na 14 uur wordt het echt heet.

In Arcade hebben we na 7 km ons (2e) ontbijt. Een bakker in combinatie met een koffietentje meteen na een drukkere weg. Daarna gaan we verder en komen over de oude brug. Wat een mooi uitzicht, met zo een strak blauwe lucht nog extra mooi.

We vervolgen onze weg, vooral door de bossen. Ook vlak voor Pontevreda kiezen we voor het pad langs de rivier. Daardoor valt het erg mee met de hitte.

Vlak voor Pontevreda gaan we door een tunnel met graffiti. Kunst….ook een mooi moment. We beelden ons in om alvast in Santiago aan te komen.

Op het terras bij ons hostel (Nacama hostel) zijn we weer bij elkaar. Delen onze Camino verhalen en we krijgen bezoek van een Zuid Afrikaan (Hendrik) die voor ons op zijn gitaar speelt. Het pelgrimslied in het zuid Afrikaans van Amanda Strydom. Een mooie ontmoeting….