Een nieuwe uitdaging!

5 september gaan we starten met de Pelgrimstocht rondom Nijmegen. 136 km lang. De Walk of Wisdom is in 2015 ontwikkeld door Damiaan Messing. Dagelijks zal ik een verslag van deze wandeling maken. De planning is dat we op 11 september terug zijn in Nijmegen. Ik ben erg benieuwd.

5 september, 28 (!) km, half bewolkt 20 graden Nijmegen – Groesbeek

Je kunt de richting van de wind niet veranderen, wel de stand van de zeilen….

Het heet Walk of Wisdom, wandeling van de wijsheid. Als je aan het eind van de dag moe bent en een wegwijzer ziet: Nijmegen 7 km, vraag ik me af…..hoe wijs ben je dan? Deze route kent vandaag alleen  onverharde paden en is zo mooi! Dus ja wijs is het ook om te kiezen voor zo een mooie route….en niet de kortste.

Het start punt is bij de Stevenskerk van Nijmegen. Je ziet op de plattegrond dat we door de Ooipolder gaan en dan via Beek Ubbergen naar de Duivelsberg. Een dag met heel veel afwisseling. Helaas was de Stevenskerk nog gesloten om 10 uur en we besloten toch alvast te starten.

Via het Valkhof gaan we naar de Waalkade.

Deze keer ben ik met Tineke op pad. Zo ga ik de mogelijkheden van de Walk of Wisdom verkennen. Waar kun je slapen en hoe is de route, hoe komt het uit met de afstanden?

We lopen helemaal om de bizonbaai heen. Het kan niet anders dan dat we tussen de koeien doorlopen. Mijn hart gaat dan even wat sneller kloppen. Wat verder weg liggen ze rustig te herkauwen. De bizonbaai is ook een druk recreatie terrein. Vandaag vooral voor wandelaars en ook bij het leuke restaurant Oortjeshekken. Daar kregen we ons eerste ringetje voor het koord dat iedereen krijgt bij het bestellen van het boekje van de Walk of Wisdom.

Door de polder gaan er naar het dorpje Persingen. De route loopt over terreinen van boeren op smalle stukjes land met rechts en links een sloot.

We naderen steeds dichterbij de heuvelrug bij Beek Ubbergen. Voor we er zijn gaan we met een handbediend pontje naar de overkant.

Vanaf dat moment geen platte meter meer gelopen. In plaats daarvan klimmen en dalen over bospaden met af en toe schittterende uitzichten. We voelen ons rijk dat we hier mogen lopen….

Bij pannenkoek restaurant “de Duivelsberg” was het inmiddels 16 uur en we hadden nog een flink stuk voor de boeg. Wat dacht je van een heerlijke pannenkoek, ik koos voor de “Duiveldberg” pannenkoek met noten rozijnen en rum, terplekke geflambeerd. Heerlijk!

Dat was het hoogste punt en langzaam dalen we af naar meer glooiende paden in het bos

Tot en met 24 km volgen we de route en gaan daarna via de Wylerbaan naar Groesbeek. 4 km langs een drukke weg, die ook nog eens vals plat steeg. Wat waren we blij met de gastvrije ontvangst met een kopje thee. Een adres van “vrienden van de fiets” aan de Burgemeester Ottenhofstraat. Moe en voldaan van deze eerste prachtige dag.

6 september, Groesbeek – Milsbeek, 20 km, veel zon, droog 18 graden

Volg je hart……

Op een van de toppen in het bos van het Reichswald (Brandenberg 90 meter) leggen we een steentje neer. Het voelt als verbinding met alle wandelaars van dit pad. Ik legde er een witte steen neer, met een kleine barst…..

Eerst de route

We volgen vandaag de blauwe lijn ongeveer vanaf km 22 tm 40. Van Groesbeek via het Reichswald naar Milsbeek. Eerst vlak langs boerenerven, dan door de km lange paden door het Reichswald met prachtigste bomen lanen.

Wat waren we blij met de service van onze gastheer André om ons 3,5 km terug te brengen op de route. Voor vertrek wilde hij ons ook wel op de foto zetten.

Het is zo een heerlijk wandelweer. Fris, bijna geen wind, het zonnetje schijnt volop en op deze zondagochtend zien we alleen enkele andere pelgrims die dezelfde etappes lopen als wij.

Vlak bij Kranenburg komen we andere wandelaars tegen. Kranenburg ligt het in Duitsland en daar zouden we ook pauze houden. Die wandelaars verwijzen ons naar een conditorei. Je raadt het al….tijd voor koffie met iets lekkers erbij. We genieten volop. In Duitsland heeft iedereen een mondkapje op. Wij passen ons ook aan.

In dit gebied vielen in de 2e wereldoorlog 30.000 parachutisten uit de lucht. “De vallende engelen”. Een herdenkingsbeeld in de vorm van een engel staat op de markt.

Algauw na Kranenburg komen we in het Reichswald. Zeker 10 km met heel veel hoogteverschillen. De zon komt regelmatig door het bladerdek. We lopen eerst langs de bosranden, met mooie vergezichten.

Af en toe lijkt het of ik pap in de benen heb. Dat gebeurt mij wel vaker als ik het als vals plat ervaar. Met het aanpassen van mijn passen en snelheid kom ik ook boven.

Na het bos komen we bij eetcafé De Diepen. Dat is zo ongeveer bij ons eindpunt. We drinken er ons etappe drankje en gaan daarna nog 2 km verder naar onze overnachtingsplek in Milsbeek. Tot onze grote verrassing is hier ook Bas, die we ook gisteren troffen.

Het was weer een mooie dag. Wat een prachtige afwisseling, de Walk of Wisdom. Een heel goed alternatief voor een Camino. (Die loopt hier ook)

7 september, Milsbeek Malden, 22 km, zonnig 21 graden

“You cannot change what is over, only where you go” (uit pelgrim van Enya)

Vandaag is het de dag van de Sint Jans berg, Mookerheide, Heumense Schans, Mookerschans en Mulderskop. Vrijwel geheel natuurgebieden met heuvels, bossen en de prachtig bloeiende heide.

Het adres van Vrienden van de Fiets bij Truus op Gagelveld in Milsbeek is zeker aan te bevelen. Wel 2 km van de route, maar de gastvrijheid is bijzonder, met een zeer uitgebreid ontbijt.

Vanaf haar adres gaan we naar de Sint Jans berg en lopen vrijwel direct de natuur in.

Het was 9.30 uur toen we de deur uitgingen. Alweer zo een stralende dag. En zo lopen we daar, maandagochtend, wat een heerlijke rust. De Sint Jans berg is sterk klimmen en dalen. De bomen weerspiegelen hun stammen in het stille gladde water.

We voelen ons een met de natuur en zien de mooiste boomstammen. Wat zie jij erin?

Het vroege ochtend licht tovert Jacobsladders tussen de bomen door. Ik word er stil van. Wat is dat genieten.

Via Zevendal komen we op de Mookerheide aan. De hoogte verschillen geven net dat uitzicht over de paarse heide.

Bij natuurpark De Zandberg grazen de schapen. Een eindje verder zien we een schaapherder aan het werk met haar hond.

Dan komen we bij de uitkijktoren van de Mooker Schans.

Op onderstaande kaart zie je goed hoe deze gebieden zich aaneenrijgen. Een voorrecht om op dit pad te mogen lopen. Vandaag vinden we het allebei best zwaar. Is het de 3e dag of zijn het de vele hoogtemeters? Toch vergeten we snel dat we het zwaar vinden en verbazen ons over de schoonheid van het landschap.

Het Jachtslot op de Mookerheide is in 1903 gebouwd. Op dit moment wordt het verbouwd. Als het goed is gaat het over een paar maanden weer open als restaurant.

Vlak voor dit Jachtslot vonden we weer een ringetje voor onze Walk of Wisdom ketting.

Hier waren we even fout gelopen. De wegwijzer wees naar links en bedoelde het volgende paadje. We waren toe aan pauze en vonden (van het pad af) precies een mooie picknick plek, een mogelijkheid om naar het toilet te gaan en verse tomaatjes. We kregen alles wat we op dat moment nodig hadden. Het laatste heideveld van vandaag… Mulderskop.

Nog een km of 4 van ons laatste stuk van vandaag voert ons door een bosgebied. Rechte lanen, en heel stil. We horen alleen onze eigen voetstappen en de vogels die zingen.

Vandaag slapen we in het Emmaus klooster van Velp. Wat een service….we worden door een vrijwilliger opgehaald uit Malden. We voelen ons verwend!

8 september, 25 km, Malden Velp, bewolkt 20 graden

Over de helft! Totaal is de Walk of Wisdom bijna 140 km en met de afstand van vandaag erbij zitten we over de helft. Vandaag bijna geen hoogte verschillen meer, wel een aantal hoogtepunten.

Een van de hoogtepunten was deze ochtend bij vertrek. Mark van het mooie Emmaus klooster in Velp had geregeld dat we weer keurig teruggebracht werden naar Malden, waar we gisteren eindigden. Ons eerste kadootje was binnen. Zo werden we afgezet bij de Sint Jacobsweg in Malden. Je ziet het …..Jacobus is er hier ook bij😉

Eerst was het best een saai stuk om de A73 te passeren. Daarna werden we verrast door de schoonheid van de Overasselsche en Hatertse vennen en heide gebieden.

We waren ruim 1,5 uur op pad en vonden een restaurant met terras open waar we graag gebruik van maakten. Niet ver daarna waren we bij de ruïne van Walrick en de lapjesboom. De legende is dat ene Walrick bekeerd was omdat zijn dochter genas van een ongeneeslijke ziekte doordat er een lap van een kledingstuk was opgehangen.

Ongeveer bij lunchtijd kwamen we bij een kappeletje. Zomaar een plaats uit de wind, wat warmte, een plek om te schuilen.

Er ligt een boek van de Walk of Wisdom waar we iets kunnen opschrijven. Tineke opent het boek en vind een gelukspoppetje. “Die is voor jou” staat er bij. Een mooi gebaar. We steken er ook een kaarsje aan voor onze dierbaren.

Ik voel me dankbaar en schrijf:

Dankbaar op weg, stap voor stap weer vooruit. Achterlaten, wat niet meer nodig is. Op pad naar het nieuwe onbekende…….

We vervolgen onze weg naar Grave langs sloten, rustige paadjes en over bruggetjes.

Om de Maas over te steken, kwamen we langs een verbodsbord. Ja, daar mag je niet door, dat weten we wel. We moesten toch echt over de brug van de Maas naar Grave. Toch maar proberen? Er kwam een man op ons af en die wilde ons duidelijk maken dat we terug moesten. Precies daar was een trap. Waar komt die dan uit? Vraag ik. Nou ja bij de brug. Voor deze ene keer mochten we toch door. Gelukt. We worden van alle kanten geholpen.

Grave is een erg mooi stadje waar we een terras aan de Maas vonden. Bij de Maaspoort. Uit de wind, achter glas, wat willen we nog meer….?

We zitten dan toch al op 22,5 km en er komen er nog bijna 3 bij. Een flinke afstand vandaag. We vinden het alweer makkelijker gaan en zijn trots dat we al zover zijn. De laatste loodjes.

Ook in het klooster kunnen we een biertje krijgen. Dat hebben we verdiend, de eerste helft zit erop.

9 september, 23 km van Velp naar Hernen bewolkt 20 graden

Volg je hart, je voeten volgen vanzelf

We zijn vanochtend vanaf het klooster in Velp gestart, over Leent naar Niftrik, door Wijchen, Leur en tenslotte naar Hernen (net na de A50) Op de route van ongeveer 80 naar 102 km.

Met somber weer zijn het meer de ontmoetingen en de details die een dag zo mooi maken. We liepen bv net Keent uit en wie komt daar van de richting van Overlangel aanlopen…Bas. We waren blij elkaar weer te zien en spontaan geeft Tineke het gelukspoppetje weg (gisteren gevonden in een kapelletje, met de boodschap: geef het door) . Een ontroerend moment.

Het grijze een beetje mistige weer geeft een verstilde sfeer. Hier in de buurt van Keent. De bessen kleuren de bomen rood.

Al gauw komen we vanaf Overlangel langs een zijarm van de Maas te lopen.

Bij het dorpje Neerloon kun je een ringetje vinden bij een theetuin. Er staat “gesloten”. We zien de pot met ringetjes hangen aan een schroefdeksel. De eigenaar komt naar buiten en we vragen of we toch een kopje koffie mogen. Ja hoor dat mag. We boffen en horen dat er meer pelgrims op pad zijn. We treffen er dagelijks ongeveer 5. Degenen met de zelfde afstand zie je nog wat vaker. Erg leuk om ervaringen uit te wisselen.

We wisten dat het pontje bij Ravenstein niet vaart en daarom gaan we over de brug naar Niftrik. De kerktoren zie je aan de overkant van de Maas.

Iets verderop vind je een restaurant aan de Maas. We vinden een plekje bijna uit de wind en hebben daar onze pauze. We lopen erg lekker vandaag en zijn Wijchen door zonder dat we er veel erg in hebben. Om 14 uur zijn we al in Leur en hebben er 18 km opzitten. Hier zouden we worden opgehaald rond 16 uur. Tja, wat doen we? We besluiten door te lopen naar Hernen. Er volgt een mooi stukje door het Leunense bos en het Hernensche bos.

Het zijn de mooie details van vandaag, die de dag zo speciaal maken🙂

Om 15.30 waren we in Hernen. Ook vandaag worden we weer opgehaald om bij het klooster in Velp te overnachten. Voor ons zo een fijne plek. Prima eten, mooie 1 persoonskamers en dan die fantastische service van het halen en brengen. Dit geeft voor mij weer nieuwe mogelijkheden en kansen voor komende jaren. Hier kom ik zeker nog eens terug.

10 september, 26 km Hernen – Ewijk, licht bewolkt 20 graden

Dat is een klein stukje, zei de chauffeur die ons wegbracht….. Hemelsbreed is het misschien 7 km, wij lopen 26 km. 7 km is over de A 50. Vanmorgen zijn we bij ongeveer 100 gestart. We zijn gekomen tot 122. (En nog een paar km fout en naar de bus…, lees verder)

Even afscheid nemen van ons geliefde Emmaus klooster. We vonden het er erg fijn. Zoek je een overnachting in Velp, denk dan zeker aan het Emmaus klooster.

Een hele afwisselende dag met een heerlijk zonnetje! Een groot park achter het kasteel van Hernen, landweggetjes, paadjes langs een sloot, natuurgebied de Elzen bij Bergharen, de wielen bij Afferden en tenslotte eindeloze vergezichten over de Waal.

In de grachten vind je het eerste “Cafe quarantaine”. Met de weerspiegeling van het kasteel zie je het niet zo goed. Op de achtergrond is een bartafel te zien met een paar stoelen.😉

Ook hier heeft de Walk of Wisdom de mooiste paadjes uitgekozen. Waar mogelijk door natuurgebieden. Wat een verschil met gisteren. We boffen enorm met dit zonnetje.

Een stukje bos…er zijn al vele bladeren op de grond, langzaam kleuren de bomen naar rood en bruin. In de ochtend is het vochtig, het gras is nat. We nemen alles wat de natuur te bieden heeft in ons op.

Kleine paadjes langs rietkragen. We zien buizerds en torenvalken vlak boven onze hoofden “bidden” in de lucht.

We zien al snel de kerktoren van Bergharen. De Walk of Wisdom loopt helemaal om Bergharen heen. De bewegwijzering is hier niet zo duidelijk en we waren zeker 1 km te ver gelopen. Dat is wel 2 km extra als je terug moet. We kwamen op een kruising en zien geen aanwijzing. Gelukkig kan ik op Topo GPS de route zien, zodat we weer snel op het juiste pad waren.

Na Afferden komen we aan de Maasbandijk waar we de Drie Waaien zien. (Of Wielen) Die zijn ontstaan bij dijkdoorbraken. Door de kracht van naar buiten en binnen stromend water ontstonden diepe gaten, die nu diepe poelen zijn. Prachtig om te zien met de mooie spiegeling.

Met veel trots dragen we de speld van de Walk of Wisdom op de rugzak. Door veel wandelaars herkend. Voor mij voelt het als een Camino, door o.a. dat symbool die ons ook steeds de weg wijst. Maar ook de verbondenheid met de medewandelaars en de mooie gesprekken die je onderweg hebt.

Wat de km betreft had ik in gedachten dat we naar Winssen zouden lopen en daar ook onze overnachtingsplek zouden hebben. Ik belde gisteren en gelukkig kwam ik er toen achter dat we in Beuningen en niet in Winsen slapen. Dat is toch 8 km verder. Te ver, want dan zouden we op 30 km uitkomen. We kijken hoever we komen, zeiden we. Zo kwamen we toch in Ewijk terecht. Langs de Waal vervolgen we onze weg.

Na de brug is het nog 1,8 km naar de bus. De laatste 4 km, naar Beuningen gaan we met de bus en morgen weer terug waar we gebleven zijn. We zijn er trots op dat we zover gekomen zijn. Als het goed is morgen 15 km.

Met een portie bitterballen en het etappe drankje sluiten we de dag af op een terras (café de Zaak) bij de kerk in Beuningen. Dat hebben we verdiend. Op naar de laatste dag.

11 september, 15 km, zonnig, 22 graden Ewijk – Nijmegen

Yes! De hele mooie Walk of Wisdom vandaag afgerond. We zijn er trots op! Van harte gefeliciteerd Tineke: we hebben het samen kunnen doen.

Onze dag begon al goed. Ook vandaag werden we weggebracht naar ons startpunt Ewijk aan de Waalbandijk. Een route over de uiterwaarden, langs de Waal, een genot. Zoals Emma het omschrijft in een gedicht, mooier kan ik het niet verwoorden.

Het vroege ochtend licht tovert zilver over de Waal. Uitzicht rondom, we voelen ons zo vrij als een vogel.

De struinpaadjes zijn omgeven met bossen vol bessen, rood gekleurd met op de achtergrond de brug bij Ewijk.

De bordjes van de Walk of Wisdom wijzen ons over de uiterwaarden. Dat gaan we zeker doen. Maar…..ons pad wordt versperd door koeien met jong en grote horens. We zoeken nog naar een mogelijkheid om er langs te gaan. Overal liggen koeien. We doen het niet en gaan over de weg verder.

Bij het “Dijkmagazijn” komen we de weg op. Er staan bankjes en er wordt gewerkt. Gesloten staat erbij. Dat is echt Tineke. We vragen om koffie en de man die aan het dak aan het werk is, komt zomaar koffie brengen. Een echte engel voor ons. Spontaan nemen we het aan.

Bij de elektriciteitscentrale gaan we een sluis over en langs een industriegebied. Daarna gaan we over een brug, De Oversteek. Nieuw is dat je halverwege een trap naar beneden kunt gaan en over een eiland naar de Spoorbrug. We vonden het er fantastisch mooi. Let op wandelaars. Het is nog niet zo goed gemarkeerd.

Heel in de verte zie je de Stevenskerk van Nijmegen al liggen.

We gaan over de spoorbrug naar het centrum van Nijmegen. Het voelt zowaar als aankomen in Santiago.

In de Stevenskerk worden we erg hartelijk ontvangen door de vrijwilligers. Het certificaat van het boekje wordt getekend en we worden bijgeschreven in het boek van alle Walk of Wisdom wandelaars.

Een ervaring om nooit te vergeten. Nu al weet ik zeker dat ik deze Walk of Wisdom nog eens zal bewandelen. Pelgrims…. voel je welkom om mee te gaan. Tot slot, de tekst die we vandaag in Beuningen bij de Waal zagen. We werden er allebei door geraakt:

Steek zo stil over, dat het water spiegelt. Kijk dan voorzichtig om: je schrijft overkant op het draagvlak. Ik lees tussen de wolken door, hoe ik bij je kan komen……