3 september 2021: Camino Portugues/spirituele variant, Vilanova – Cruces (14 km en een boottocht)

De laatste etappe van de spirituele variant voert ons over het water. We varen de route die volgens de overlevering ook door de helpers van Jacobus met zijn lichaam is gevaren. Op weg naar Padron.

De boor vertrekt vlak na zonsopgang. De kapitein heeft er zin in en houdt overzicht.

Deze regio staat bekend om de mosselkwekerijen. Juist als wij langsvaren worden ze door dit schip geoogst en op grootte geselecteerd. De meeuwen kennen het proces. Zij pikken enthousiast hun ‘graantjes’ mee.

Even later varen we langs de kruisweg. Links en rechts van het water zijn de kruizen te zien.

De voor legt na bijna2 uur varen aan in Pontesecuras.  Hoogste tijd voor een kop koffie en iets te eten. Het cafe aan het water is daarvoor een geschikte plek. Aan de bar hangt de voor ons belangrijkste info luid en duidelijk in het zicht. Alleen de afstand klopt niet. Het is vanaf hier nog 28 km lopen.

Naar Padron, is het ongeveer 3 km lopen. Via de plantanen-boulevard lopen wij naar het centrum.. De vlaggetjes hangen uit, zal dat voor de start van de  finishrit van dd Vuelta zijn? Deze  belangeijke  tijdrit  start  overmorgen  vanaf  deze  plek.

In de kerk treffen wij Aafke. Fijn om haar hier te zien. Ze heeft goëd geslapen, haar enkel is al iets minder dik. Met een stok lukt het haar om korte afstanden te lopen, met de taxi reist ze verder  met ons mee.

Padron is in en na het leven van Jacobus, de naamgever van de Camino de Santiago, een hele belangrijke plek. Het is hier dat hij op de berg heeft gepredikt. Het is hier dat na zijn dood , na een boottocht vanaf Palestina, zijn lichaam aanvankelijk begraven is.

Drie heilige plekken worden door de meesten van ons bezocht: de berg, de fontein en El Padron.

Een Pedronia ontvangen wij als herinnering aan deze plekken. 

Koffie drinken doen wij bij het cafe van Pepe2. Ooit begon zPepe1 op deze plek een cafe ter ondersteuning aan alle pelgrims voor de laatste etappe op de lange weg naar Santiago.. Inmiddels is de zoon, Pepe2, degene die elke pelgrim enthousiast onthaald en met een lach, vriendelijk woord en een knuffel energie en vertrouwen geeft voor het laatste stuk.

Het cafe puilt uit van door pelgrims uit dankbaarheid chter gelaten herinneringen. En toch is er nog steeds plek voor een gulle lach en een arm om de schouder.

Na het bezoek aaN Padron lopen wij dor naar onze laatste overnachtingsplek onderweg.

Het is haast niet te bevatten, morgen gaan wij Santiago bereiken. En tegelijkertijd kijken wij er met nieuwe herinneringen en met opgedane inzichten enorm uit naar de aankomst morgen. We hebben tot nog toe ruim 290 km gelopen. Nog 19 km te gaan…….

Donderdag 2 september 2021, Camino Portugues Variant Espiritual, Armenteira – Vilanova de Arousa (27 km)

Het is nu al bijna 23 uur. Normaal gesproken liggen wij als pelgrims dan al te slapen. Maar vandaag loopt het anders. Vanwege het tijdstip en de lange dag die chter ons ligt, beperk ik mij tot een kort verslag met foto’s.

Het was een bijzondere dag, op diverse fronten. Het ontbijt lopen wij mis, we starten de dag het brood en de koekjes en kaasjes die we in onze rugzakken hebben. We hebben wegens de afstand van vandaag zin om vrij vroeg, 8.00 uur te gaan lopen.

Wat volgt is veel.

– Een prachtige en tegelijkertijd ongelukkige afdaling over de rotsen van het sprookjesbos. We zijn nog maar net op weg als Aafke voorover ten val komt. Ze heeft daarna last van haar enkel. Gezien de afdaling die nog volgt  moet zij de wandeling helaas onderbreken. Per taxi reist zij door naar ons hotel.

— een wandeling langs een beekje. Met  bijna rijpe druiven alom.

– een zicht op de kust, de laatste kilometers lopen wij daar langs.

Tegen vier uur komen wij aan bij de brug naar Vilanova de Arousa. We kunnen ‘ons etappedrankje’ al bijna zien staan.

Mijn eerste gang in het dorpje is naar de  apotheek.. Aafke heeft mij een lijstje spullen doorgegeven die ze graag wil hebben om haar enkel te ontlasten.

Fijn is het om Aafke in het hotel weer te treffen. Er is goed voor haar gezorgd, we zijn blij haar weer te zien.

Omdat de enkel van Aafke rust nodig heeft besluiten wij bij het hotel een maaltijd te laten bezorgen zodat wij toch met elkaar kunnen eten . En ook dat loopt iets anders dan gepland. Dankzij alles en iedereen sluiten we de dag  in goede sfeer af met een drankje, om 22 uur gevolgd door de verlate pizza’s

Om vervolgens te kunnen beginnen aan een voor elk van ons zeer welverdiende nacht.

Dinsdag 31 augustus 2021, Camino Portugues Central, Redondela – Pontevedra (21 km)

Het is voor het eerst dat wij op een met anderen gedeelde slaapzaal in een albergue hebben geslapen. En dat was even wennen. Spaanse pelgrims die op luide toon met elkaar converseren, snurkers waar maar geen ritme in kwam…

Met kleine oogjes zitten wij om 7.15 uur aan het ontbijt. En dat doet goed, tostade, zumo en cafe con leche grande, langzaam maar zeker worden we wakker.

Hetvis net licht als we op pad gaan. En we zijn eindelijk eens niet de enigen. Het geeft mij een vertrouwd gevoel, mij invoegen in de tijdloze stroom van pelgrims op weg naar Santiago,.

Langs de route staan tafels waar stempels, schelpen en drankjes te krijgen zijn. Her en der worden we toegezongen. Het heeft wel iets van een vierdaagse, met veel minder lopers, ik hou van deze ontspannen en welkome pelgrimssfeer.

De route is prachtig. We lopen door de bossen en langs de druivenvelden.

In Arcade houden we bij de Romeinse beug pauze. Koffie met churros met een onbetaalbaar uitzicht.

Omdat we inmiddels de magische 100 km-grens zijn gepasseerd moeten we elke dag ten minste twee stempels laten zetten. En soms zetten we de stempel zelf. We hebben er al heel wat verzameld.

Voor Pontevedra kun je kiezen welke route je loopt. Wij kiezen de alternatieve variant. Een prachtige route door het bos en langs een beekje. Gabrielle voelt zich hier even aan de Geul in Limburg. Onder het spoor lopen we verder de stad binnen.

De prachtige stad Pontevedra. 

De enige plek waar een kapel ter ere van de vrouwelijke pelgrims is neergezet. En, als ik het goed begrijp is een bezoek aan deze kapel een belangrijk gebeuren. Want eenmaal daar geweest brengt geluk voor een goede aankomst in Santiago.

Nog 4 loopdagen te gaan…, ik gun ons allen het geluk en vooruitzicht van een goede aankomst in SDC.

Maandag 30 augustus 2021, Camino,Portugues Kustroute, Pazo Pias – Redondela

Wegens de zondagse winkelsluiting van gisteren zijn we ver door onze voorraden heen..Dankzij Aafke  gaan wij met een goed gevulde maag opstap. Zij had voor ons het ontbijt in een cafe gereserveerd.  Een geweldig begin van de dag.

We lopen vandaag in de richting van de grote stad Vigo. In het programma staat dat we vandaag onderweg ergens de bus pakken naar Redondela. Daarmee spelen wij tijd vrij voor het lopen van de spirituele variant, later in deze reis.

Vol goede moed lopen wij vanaf het klooster de heuvels in. Onder het spoor door

Diverse Camino-meuk passeren wij. Het voelt als aanmoediging voor alle pelgrims.

Op enig moment, na een kilometer of 10, lopen wij langs de weg naar Vigo. Hier zijn bushaltes. Een vriendelijke Spaanse man legt ons uit dat we vanaf hier naar Vigo kunnen en dat bij het busstation een bus ons naar Redondela kan brengen.

Met en voor ons wacht hij mee.

In Vigo beslist de helft van de groep naar Redondela te lopen. Via de kathedraal pikken zij de Camino weer op.

Met de anderen koop  ik een buskaartje naar Rande. Met de Monbus rijden wij daar naar toe.

Vanaf Rande willen wij de laatste 7 km van deze etappe oppakken. De route loopt hoog langs de baai, wij kiezen de weg naar boven. Het uitzicht vanaf daar is prachtig.

Hoog boven de baai houdt de weg op. Een Spaanse wijst ons de weg langs sluippaadjes  en langs vele, vele blaffende honden….

Even later lopen wij opnieuw vast. Pieternella en Aafke houden een auto aan. De chauffeuse is zeer vriendelijk, ze wijst ons in vele talen naar een bank. De Camino kent ze niet, maar eenmaal bij een bank komt het volgens haar wel goed met ons😎.

En dat het goed kont, dat leidt geen twijfel. We laten na alweer een steile doodlopende klim het zoeken naar de Camino los. Met hulp van Google maps lopen wij de stad binnen. Niet via de mooiste route, wel via de kortste route. We zijn heel blij dat we er zijn!

In Redondela komt onze route samen met de binnenlandse route. En dat is direct te merken, in een kilometer treffen wij meer pelgrims dan tijdens de gehele afgelopen 9 dagen. Leuk tussen andere pelgrims te kunnen lopen.

Wij checken even later  in bij ons hostel. Wij krijgen de beschikking over 2 eigen units.

Onder het genot van koffie wacht ik vervolgens de anderen op. Vermoeid maar vol verhalen bereiken zij na 30 km lopen, met vele vele hoogtemeters, tegen 17 uur de albergue. Ik hoor over een bijzondere ontvangst en een pelgrimszegen in de kathedraal van Vigo, over het mooie bospad en dito uitzichten. En ik hoor over een Italiaan die zichzelf opwierp tot lopende richtingaanwijzer.

Ik geniet van de verhalen van deze stoere dames. Blij dat we er allemaal zijn. Een goed einde van een onvergetelijke en avontuurlijke wandeldag.

Zondag 29 augustus 2021: Camino Portugues kustroute, Aguncheiro -Pazo Pias

in de wijde omgeving van onze albergue is geen winkel en geen cafe. Als service krijgen wij van de hospitalero een starterspakket. Koffie en cakejes, we zijn er blij mee.

Even voor 8 uur, het is net licht, vertrekken we. Eerst lopen wij een flink deel langs de kust. De aanwijzingen zijn vrij duidelijk…

Daarna trekken wij de bergen in. Het klimmen is pittig. Maar de uitzichten maken het meer dan waard.

On top of THE world nemen we een kleine pauze.

Eerder dan verwacht komen wij in Baiona aan. De kerk gaat net uit als onze koffie met churros op is. we maken plaats voor de kerkgangers en brengen een bezoekje de Romaanse kerk. Voor het hek zit een bedelaar, eentriestgezixh,deze  vrouw  tussen  de  op zijn paasbest geklede dorpelingen en ons als pelgrims.

Het dorpje is sfeervol. Wij lopen door het labyrinth van oude steegjes.

Bij een cafe voelen wij ons even thuis, de merken zijn bekend, een enkele daarvan doet denken aan Youp van’t Hek.

Via een Romeinse brug komen wij aan in het dorp van onze bestemming: Ramalossa..

We willen graag slapen bij een voormalig klooster met de naam Pazo Pias. Reserveren kan hier echter niet.  We zetten onze rugzakken in de rij voor de deur.

Om vervolgens vol spanning af te wachten. Gaat het lukken? Elk een eigen kamer op deze mooie plek? we zijn niet de enigen, we zijn niet de eersten, we gaan het zien.

En twee uurtjes later is het zo ver. Voor €15 per persoon krijgt elk van ons voor vannacht haar eigen kloostercel. Het voelt als een kadootje, een eigen kamer. En voor elke kamer een bij onze route passende sleutel. Een prachtige afronding van een dag over bergen. Mooi he? Wij genieten ondanks de moeheid en een aantal pijntjes met volle teugen.

Vrijdag 27 augustus 2021, Camino Portugues kustroute, Vila Praia – A Guarda (19 km)

’Het lijkt wel alsof pelgrimeren betekent dat je steeds meer los moet laten’. Met die woorden beschrijft ‘een van  ons  haar ervaringen na een nacht slecht slapen. ‘Veel spullen kon ik niet meenemen, mijn ritme heb ik los gelaten en ook een goede nachtrust is niet  gegarandeerd’.  Direct  erna vult ze aan: ‘ en juist nu ik het gevoel heb dat bijna alles van mij wegvalt, ervaar ik wat voor mij echt belangrijk is. Of beter gezegd wie en wat mijn bakens zijn.’

Met deze woorden in mijn gedachten loop ik langs de prachtige kustlijn. Ik zie.tussen alle rotsen een stapeling van stenen  die past bij het gevoel. Zij is en wij zijn ‘in Balans op weg…’

De route richting de noordgrens van Portugal is zeer aangenaam. Zee, rotsen, zacht windje en een prettig lopend pad.

Vanwege het laagtij vertrekt de eerste ferry naar Spanje pas rond 18 uur. Voor ons is dat te laat. Wij kiezen als alternatief voir de pelgrims-watertaxi. Deze vertrekt ongeveer 3 km buiten Caminha, een prachtig plaatsje waar wij koffie drinken.

Op de terugweg naar de watertaxi passeren wij visser, hun netten staan te drogen, en lopen wij met uitzicht op Spanje langs het water.

En dan is het tijd om Portugal te gaan verlaten. Voor €5 per persoon worden wij in een boot met een passende naam over de grens gevaren. De speedboat gaat snel. We stralen Spanje tegemoet. Op het strand springen wij overboord. Ruim een uur later dan we zijn vertrokken, het tijdsverschil tussen deze landen is in deze tijd meegerekend.

Vanaf het strand lopen wij linksom. Een andere route dan ik ken, een alternatieve variant. Een vrariant die ik niet eerder liep. Maar man wat is deze mooi…

Bij de haven van A Guarda drinken wij op een terras een drankje. Het is daar dat wij beslissen vanaf nu op het moment dat we geen twee meter afstand kunnen houden van anderen dan onze eigen groep, ook buiten een mondkapje gaan dragen. In Portugal was dat gebruikelijk, maar niet iedereen deed dar. Hier is het verplicht, we zien vrijwel alle Spanjaarden het doem. Wij passen ons aan, al is het soms nog even wennen.

Ons hostel van vandaag ligt aan een baai ten noorden van A Guarda. Vanuit het raam hebben we een prachtig uitzicht. Met de voeten op het bed kijk ik terug op een zeer mooie pelgrimsdag. We zijn in Spanje! We zijn klaar voor de volgende fase in de reis.

Dag 3, 23 augustus 2021: Camino Portugues Kustroute, La Bruge – Estela (27 km)

Vandaag staat er een lange route gepland. De weersvoorspellingen beloven een temperatuur van 29 graden of meer.  Met elkaar hebben wij besloten om vroeg te vertrekken.

De zon is net op als wij richting het ontbijt lopen. De bakker doet precies op het moment dat wij voor de deur staan zijn deuren open.  De geur van goede koffie komt ons tegemoet.

De broodjes smaken heerlijk, we bestellen er een paar extra, met ham en kaas belegd, en daarbij nog een pastel de nata. Altijd fijn om de lunch in de rugzak bij je te hebben.

Via de plankier vervolgen wij de Camino. Het is nog erg stil, de golven zijn goed te horen.

In Vila Cha lijkt de tijd te hebben stil gestaan. We passeren een vis-afslag ter grootte van een huiskamer. De vissershuisjes staan er naast. De hoogte van de deuren verbaast ons, daar passen wij alleen als we door onze knieën gaan doorheen.

De eerste pauze nemen wij nadat wij ruim 10 kilometer gelopen hebben. In de schaduw van een kerk in Villoconde eten wij het eerste broodje. In de kerk zelf worden wij hartelijk ontvangen en licht de stempel klaar.

Het volgende deel van de wandeling leidt ons door een grote stad. De meeste Portugezen hebben hier in de winkelstraten en aan de boulevard ook buiten een mondkapje op. Dat is hier verplicht als je geen 2 meter afstand van elkaar kunt houden. Wij volgen hun voorbeeld, hier voelt dat als heel gewoon.

Het strandbeeld hier is heel anders dan ik hier tijdens mijn eerdere Camino’s  hier heb gezien. Het strand staat vol met eindeloze rijen tenten. Deze zijn per uur, dag, week of maand te huur. Wellicht zijn deze neergezet  om de afstand tussen de mensen ook op het strand te kunnen waarborgen? 
Buiten de drukke stad is er nog ruimte genoeg, ook op het strand.

Op het strand ligt zeewier te drogen. Boeren halen vandaag de eerste oogst binnen, een mooi gezicht.

Opvallend is ook vandaag het geringe aantal pelgrims dat hier onderweg is. Of beter gezegd: we zien ook vandaag geen enkele pelgrim buiten onszelf. Het voelt een beetje verweesd, een Camino zonder pelgrims. Blij ben ik dat wij het met elkaar goed hebben en steeds mooiere gesprekken en humor met elkaar delen.

Historie is hier wel te zien. Als ik mij niet vergis is dit het restant van een oude molen.

De laatste kilometer van vandaag zijn zwaar. De oververhitte zon, het gebrek aan schaduw, de eindeloze weg met Portugese kinderkopjes….

Maar ook zijn hier de boeren. Tijdens deze pittige kilometers leiden zij ons af van onze eigen weg. Met de hand oogsten zij peen en uien. In de bloedhitte staan vrouwen en kinderen gebukt in de velden. Aan de kant van de weg wordt de oogst door de mannen aan de liefhebbers verkocht.

Rond half vier bereiken wij ons hostel van vandaag. De koude wijn en frisdranken zijn welverdiend. We hebben het vandaag. gewoon allemaal helemaal en in positieve stemming gelopen. Wat een kanjers, de mensen in deze groep!

Porto, Zaterdag 21 augustus 2021

We zijn er! Onze reis is begonnen.

Na een vertraagde reis vanaf Schiphol komen wij rond 16 uur lokale tijd op Porto aan. Nog even langs de bagageband en dan….

Iets langer dan gedacht brengen wij in de bagageband door. Om uiteindelijk zeer blij dat alles toch aangekomen blijkt te zijn, op weg te gaan naar de metro. Met enige gulp kopen wij hier het andante-kaartje, een soort OV-chipkaart, en voeden deze met een Z4-tegoed.

Met de metro rijden wij in ongeveer 45 minuten naar het centrum. Ons hostel ligt prachtig, midden in dit centrum. We verblijven in een Unesco-pand, het is een onderdeel van het station Sao Bento. Je ziet ons hostel hier links op de foto.

De stationshal laat de geschiedenis van Portugal zien, weergegeven in de beroemde azulo-tegels. 

Vlakbij ons hostel staan de eerste pijlen van de Camino.

Via smalle steegjes volgen wij deze pijlen naar beneden, in de richting van de rivier.

Hoogste tijd voor ons eerste etappedrankje, met uitzicht op de beroemde brug over de Douro.

Tijdens het eten wordt het donker, en tegelijkertijd wordt het licht…

Een prachtige eerste dag van een nieuwe Camino. We zijn veilig en heel goed met elkaar geland.