Op weg naar Leon! We zien uit naar de camino Frances. We starten morgen in Leon en gaan naar Santiago.
Totaal 320 km. We verwachten op 19 oktober aan te komen. Ook gaan we nog van Cee naar Finistere om de zonsondergang te ervaren. 22 oktober gaan we weer naar huis.
We zijn Mieke, Frans, Karin, Thea, Ina, Janita en Karin
We vliegen naar Madrid, dan de metro naar treinstation Chamartin. De trein vertrekt om 20.24 uur (als het goed is) en we komen om 22.30 uur in Leon aan.
Gisteren waren we om 22.30 uur in Leon. Te laat om nog even langs de kathedraal te gaan. Dat deden we dan ook vanmorgen. De zon was om 8.30 uur net op en zette de kathedraal precies in de zon. We hebben er zin in te beginnen aan onze camino.
De route loopt een flink aantal km door de stad tot aan La Virgen del Camino.
Een van de mooie gebouwen waar je langs loopt is het Parador. Ervoor zit een vermoeide pelgrim. Zijn voeten rusten vast uit. Zijn hoofd omhoog…..zal ik Santiago nog bereiken? Wij gaan eraan beginnen.
We zijn nog erg aan het zoeken. Waar zijn de pijlen? Hoe zien de pijlen eruit? Je vindt ze op de regenpijpen, stoepranden, borden, schelpen op de stoep etc. De richting is waar de lijnen van de schelp naar buiten wijzen. Het is niet consequent. Bij twijfel volg altijd de pijlen
In La Virgen del Camino hebben we onze eerste koffie stop. Aan het einde van dit dorp is een heel moderne kerk te bewonderen.
Let op: als je naar Vilar de Mazarife wilt gaan kies je de alternatieve route over Chozas de Abajo. Het lijkt er een beetje op de Meseta. We gaan natuurgebied Paramo in. Paden over de roodgekleurde aarde, hier en daar stemmige herfst kleuren.
Na Chozas de Abajo volgt een rechte weg naar Vilar de Mazarife. Licht stijgend, mooi om alvast te wennen……
We zijn op tijd in Vilar de Mazarife. Tijd voor het etappe drankje. Proost op onze eerste dag.
4 oktober, 17 km van Vilar de Mazarife naar Villares de Orbigo, 13-20 graden, licht bewolkt, later zonnig
Het is alsof we alweer heel lang onderweg zijn en het is pas dag 2. Het is een deel van de etappe naar Astorga. Nog vooral vlak, zoals je op dit overzicht kunt zien. Na Hospital kiezen we de bovenste rode lijn naar Villares de Orbigo
Wat is het fijn om in een herberg te slapen waar je ook een restaurant is. Bij Tio Pepe koken ze zelf en kunnen we zo een pelgrims menu kopen voor €14. Voor mij Minestra (groentesoep) en Calamares (inktvis) en mousse de lemon. (Citroen pudding) Na een goed ontbijt gaan we op pad.
De weg naar Villavente is deels geasfalteerd, deels onverhard. Vooral rechtdoor. Niet het mooiste deel van de camino. Het zijn dan andere dingen waar je ook opvalt. Een muurschildering. Het mooie ochtendlicht, de vogels die volop fluiten en intussen gaan de km’s onder onze voeten door.
Na 8 km komen we in Villavente aan, een welkome pauzeplek. In de binnenpatio is het goed vertoeven. Zelf was ik toe aan ontbijt 2….wat dacht je van Spaanse tortilla met manzanilla (kamille thee)
Na Villavente gaan we op pad naar Hospital de Orbigo. De pelgrims leggen zelf steentjes neer om een enorme pijl te maken van wel 2 meter lang.
Hospital de Orbigo staat bekend om de lange brug over de rivier Orbigo.
Dan is het nog een paar km naar Villares de Orbigo. Door de velden, in de verte zien we de heuvels die we morgen naar Astorga krijgen.
We ervaren ook nu een zeer gastvrije ontvangst door Martinette. Heerlijk om zo als pelgrim te worden ontvangen. Was in de machine, ze bereid een heerlijk maal voor ons en we kunnen even goed uitrusten.
De route van Villares de Orbigo naar Astorga is een van de mooie delen van de camino francais wat natuurschoon betreft. En zeker met een zonnetje erbij, zoals vandaag.
Martinette van de herberg van Villares de Orbigo zorgt goed voor ons. Een voedzame maaltijd voor alle pelgrims, een eitje bij het ontbijt, zelf gemaakte yoghurt. Met een camino smile gaan we de deur uit. Een Camino ervaring om niet te vergeten.
Direct na Villares komen we in de natuur. De rode aarde en de glooiende paden met bijzondere begroeiing bieden mooie uitkijkjes.
Bij Santibanez de valdeiglesia heeft een schilder zelfs een elektriciteitshuisje mogen bewerken.
Over de eerste heuvel zien we pas echt goed hoe het landschap is. En natuurlijk tegenlicht met de opkomende zon in onze rug.
Na 7 km komen we bij de laatste heuvel.
Daarachter is een wel heel bijzondere plek en een bijzonder moment. Cantina la Casa de los Dios. Voor “donativo” is er fruit, yoghurt en koffie te krijgen. En wie is daar tot mijn grote verrassing……David, die was er in 2009 ook al.
Nog een klein stukje verder hebben we zicht op Astorga met de kathedraal en het bisschoppelijk paleis van Gaudi. Vlak na het kruis start de afdaling. Best pittig, even fijn om te oefenen hoe je dat doet.
Beneden wacht de dorstige pelgrim. Draai aan de fontein en er komt water uit de kruik.
Om een spoorweg te passeren is er een voetgangersbrug aangelegd. Deze dames komen over de brug…..de eerste stappen zijn gezet.
We logeren in albergue my way, in het begin van Astorga. Eerst inchecken, daarna gaan we een etappe drankje halen.
Rond 17 uur gaan we het centrum in om een bezoek te brengen aan het bisschoppelijk paleis van Gaudi. Zeker de moeite waard om even te gaan kijken.
Beschrijving
Het Bisschoppelijk Paleis van Astorga is een bouwwerk van de Catalaans/Spaanse architect Antoni Gaudí, gebouwd in de Catalaans-modernistische neo-gotische stijl. De bouw geschiedde voornamelijk tussen 1889 en 1893.
6 oktober, 22 km, droog, zwaar bewolkt 21 graden. Van Astorga naar Rabanal
We hebben geluk! De voorspelling was een grote kans op regen, en wat blijkt….bakken met regen vallen achter ons en waarschijnlijk iets meer zuidelijk.
Op bovenstaande overzicht zie je dat Astorga ligt op 900 meter en Rabanal op 1150. 250 meter stijgen in 20 km. Dat is vals plat, maar we voelen het wel.
Net toen we vertrokken van het ontbijt is het droog en de zon verlicht het bisschoppelijk paleis en de kathedraal. Een kadootje voor het begin van de dag.
Het wandelpad ligt vlak naast een weg. Zeer rustig, we hebben maar een paar auto’s gezien. We zien wel pelgrims onderweg, het voelt niet als druk. Ik denk dat de meesten vroeg vertrekken. Zoals een paar mensen bij ons op de slaapzaal, die al om 5 uur aan het rommelen waren. Het is pas om 8.30 uur licht. Wij gaan om 8 uur ontbijten en zien het licht worden.
Nog in Astorga is een zeer moderne kerk. Meestal is die gesloten. Omdat het open is gaan we er even kijken en ervaren een fijne sfeer.
Net voorbij Astorga vind je het mooie kerkje Ecce Home. Er vlakbij zijn gedachtenis stenen geplaatst, zoals voor Lion Spijkers, een broer van Johan, een Nederlander die in 2018 op de camino is overleden. Fijn dat er een plek is om de pelgrims te gedenken.
Volgens deze km paal nog 260 km te gaan. Het precieze aantal varieert. We zagen ook een bord van 245 km. Hoeveel stappen? Misschien nog wel 300.000 stappen. Die gaan we allemaal zetten.
En zo gaan de km’s voorbij. Een recht pad, licht stijgend omhoog. Een grote verrassing is een man die een was stempel voor ons maakt. Voor een kleine vergoeding, die donativo is. ( Je geeft wat het je waard is)
In Ganso hebben we de 2e pauze. We zijn dan inmiddels 15 km onderweg. Vlak na de herberg El Gabino. Ze herkennen me en ik krijg een dikke knuffel. Een echte ont-moeting. Tijd voor een broodje tortilla francais, een kopje thee en even rusten.
Daarna gaan we verder. De gele pijlen wijzen ons de weg. Niet naar boven, gewoon rechtdoor.
Een klein stukje door een bos. Dat stijgt even wat meer. We vinden er ook heide in bloei.
In Rabanal slapen we in herberg El Senda.. Ernaast is een cafe voor ons etappe drankje.
7 oktober, 18 km, zwaar bewolkt later motregen, van Rabanal naar El Acebo
Een van de hoogtepunten van de camino francais is Cruz de Ferro vlak na Foncebadon. Een plaats waar pelgrims een steentje neerleggen. Om dit te bereiken hadden we 450 meter te klimmen vanaf Rabanal.
Een uitdaging? Of een kans om te leren dat het kan, zoals het mag. We ervaren allemaal dat het lukt. We komen, ieder op ons eigen tempo boven. Het is een goede wandeltemperatuur. De eerste uren was het droog. De berg glijdt onder onze voeten en dat is net anders dan hard werken om alle stappen te zetten.
Gisteren avond gingen we in Rabanal naar de mis. Er waren vespers en daarna een toespraak in het Engels. Een bijzondere sfeer in dat hele oude kerkje. Ook omdat het vol was en we er alle pelgrims troffen. Heel mooi is de pelgrim.
We klimmen naar Cruz de Ferro. Een mooi pad met aan weerszijden brem en uitgebloeide heide. Ook varens in de herfst kleuren en spinnenwebben. Het wordt herfst. En ook de bloemen “herfststijloos”
Het blijft een mooi, indrukwekkend moment. Je steentje dat je van huis meegenomen had achter te laten. We zagen een pelgrim die op zijn knieën zat en in meditatie. Ontroerend om te zien. Zelf laat ik een steentje achter voor Irene. Mijn dierbare Camino collega en vriendin.
We blijven geruime tijd op hoogte en passeren Manjarin. Daar vinden we een verrijdbare bar met een overkapping en een kachel. Intussen was het harder gaan waaien en kouder geworden. Dat kwam dan ook erg goed uit. Iets verder is de oorspronkelijke herberg van Manjarin. Ik begrijp dat het al 5 jaar geleden is dat er nog pelgrims bleven slapen.
We lopen verder in de motregen. Vlak voor El Acebo breekt de zon door. Dan zie je pas goed hoe mooi het is!
Voor we gaan dalen nemen we nog even pauze. Extra energie toevoegen…..
Naar Acebo is een stevige daling over keien. Gelukkig zijn hier ook haarspeldbochten voor de pelgrims aangelegd.
Heel voldaan gaan we ons etappe drankje nuttigen. Trots dat we ook dit kunnen.
8 oktober, 26 km, bijna droog, zwaar bewolkt, 20 graden, van El Acebo naar Fuentas Nuevas.
De ligging van het Hostal, Casa del Peregrino, in El Acebo is prachtig. Een breed dal met uitzicht op Ponferada. Soms zie je daar een zonsondergang, soms prachtige wolkenpartijen. We gingen steeds even naar buiten om te kijken, hoe het was. Veel wind en koud…, en erg mooi.
We hadden er ontbijt en daarna waren we meteen op de route, de oprit van het hotel/albergue aflopen en we zijn midden in de natuur.
Het deel van de camino naar Riego de Ambros is goed te doen. Wel al 100 meter dalen, de paden zijn niet glad. We hebben nog tijd om om ons heen te kijken.
In Riego de Ambros is een kerkje open. Ook zien we vervallen huizen. De eerste is bijzonder mooi. Meestal vinden we de stempel van een kerkje mooier dan van een bar, de meesten kiezen voor zo een stempel.
Daarna begint de zware afdaling van 1000 naar 600 meter.
Gisteren avond had het flink geregend. Hier en daar zijn de paden nog glad en erg ongelijk. Dat viel niet mee…..
Een kleine zonnestraal viel precies op ons pad. Deze 2 dappere wandelaars precies in die ene zonnestraal.
Na 9 km waren we eindelijk in Molinaseca. Een welverdiende pauze meteen na de brug rechts.
De camino naar Ponferada loopt eerst langs een grote weg. Bij een splitsing kiezen we voor de mooie route langs de wijngaarden. We zijn bijna in het wijn gebied de Bierzo.
Bij het kasteel van Ponferada hebben we lunchpauze. Door de parken van Ponferada gaan we de stad uit. Een grote heuvel..
Voorbij Ponferada lopen we nog 8 km. Verder dan verwacht. Helaas was de herberg in Columbrianus dicht (San Blas) en ben ik uitgekomen op Fuentas Nuevas.
We logeren in hostel Monte Claro, 1 km van de route, die komt er extra bij. Morgen naar Vilafranca, dat is een kortere route. Kunnen we weer bij komen .😉
9 oktober, 18 km, veel regen en wind, 20 graden. Van Fuentes Nuevas naar Villafranca del Bierzo
Het is noodweer in Spanje! We waren van verschillende kanten gewaarschuwd en op het Spaanse nieuws zagen we ook dat rivieren zijn overstroomd, bomen zijn ontworteld. Wij ervaren wind en veel regen, en we vonden dat het goed te doen was.
Hierboven lijkt het hoogteverschil mee te vallen. (Lees dit overzicht van links naar rechts) Heel anders ziet het eruit op de strava app van Janita. Het is maar net welke schaal je gebruikt. 🤔
Een bijzonder mooi landschap is vlak voor Cacabelos. Druivenranken, de herfst kleuren in de druiven bladeren, onverharde paden, glooiend.
Helaas regende het net te veel om foto’s te maken. Dat doen we wel in Cacabelos in een kerkje voor een stempel. En Frans is toe aan “Lavanderia” al zijn kleren zijn doorweekt.😉
Het is net even wat droger als we de rivier, rio Cua, oversteken. Aan de rivier te zien is er heel veel water gevallen. Woest kolkend trekt het water langs.
Dan volgt een stuk van 2,5 km langs de drukke weg, de Avenida de Galicia. Licht stijgend, we voelen het wel. Met 4 gaan we de iets langere route over Valtuille. Heuvel op heuvel af, een heel mooi deel van de camino. Het gebied heet de Bierzo een wijngebied. We vinden het jammer dat de druiven allemaal geoogst zijn. We hadden wel een trosje gelust.
We zijn op tijd in Villafranca del Bierzo. We treffen elkaar op Plaza Mayor. Tijd voor het welverdiende etappe drankje. Ieder heeft de regen doorstaan. Het was gelijk een test….zijn mijn schoenen nog waterdicht en is mijn regenkleding wel/niet aan vervanging toe? Voor mij is de combinatie van regenpak en paraplu deze keer een goede keuze.
10 oktober,21 km, droog 17 graden van Villafranca naar Herrerias
In hostel La Piedra in Villafranca hadden we een zeer ruime kamer met allemaal 1 persoonsbedden. En ja, als je gewend begint te raken aan stapelbedden, is een 1 persoonsbed een luxe. De kleine dingen in het leven waarderen, hoe makkelijk kan het zijn….We gingen terug het stadje in voor een pelgrims menu en in het restaurant was speciaal voor ons de tafel al om 19 uur gedekt. We passeren rio Burbio. Omdat het inmiddels droog is, kunnen we nu wel wat foto’s maken.
Deze pelgrim op de brug wacht geduldig……
Vandaag zijn er 2 mogelijkheden om van Villafranca naar Herrerias te gaan. Over de camino Duro, dat is het stippellijntje of langs de weg.
Thea en Ina gingen samen op pad voor de Camino Duro. 330 meter omhoog en weer omlaag. Kanjers!!
Thea en Ina kwamen zeer enthousiast terug. Prachtig met hele mooie vergezichten en dat in de zon. Zeker aan te bevelen, als je tijd hebt en 2 extra km’s wel ziet zitten. Door de zwaarte zeker 1,5 uur extra onderweg.
Intussen gingen wij de route langs de weg. De zon komt net boven de horizon als we Villafranca uitlopen.
Korte ogenblikken zien we nevel in het dal hangen. De vele regen van gisteren wordt door de zon opgedroogd.
In het dal loopt de snelweg, de A6 en ook de N6. Vele viaducten, en daaronder lopen wij. Voor de pelgrims is achter de vangrail een veilig voetpad aangelegd.
De camino naar Herrerias brengt ons ook door de dorpen, Trabadelo en Ambasmestas. Veel huizen zijn onbewoond. Na 9 km komen we in Trabadelo waar bar Crispeta open is. Voor alle pelgrims de eerste bar. Dus is het er gezellig druk.
In de dorpjes zijn de kerken open. Hier kunnen we een kaarsje voor een dierbare aansteken en een stempel halen.
In La Portela zien we dat het nog 190 km is….
We logeren in Casa Lixa, een prima plek! Voor het pelgrims menu hoeven we niet de deur uit. Even naar buiten kijken en daar zien we een regenboog…….
We zien uit naar de route van morgen…naar O Cebreiro. Een van de hoogtepunten van de camino.
11 oktober, 20 km, van Herrerias naar Fonfria, bijna heel de dag droog, 13 graden
Herrerias ligt aan het begin van de klim naar O Cebreiro. We gaan van 705 naar 1300 meter in 8,3 km. Dat is erg pittig!
Frans vertrekt wat eerder, zodat hij echt op zijn tempo naar boven kan gaan. De anderen wachten tot ieder klaar is voor vertrek.
Eerst stijgen we over de weg, daarna gaan we een bospad in. Kan niet missen, waar je af moet slaan.
We verdelen de klim in 3-en eerst 215 meter stijgen tot La Faba, dan 230 meter naar Laguna de Castilla en dan nog 150 naar O Cebreiro. Daar rusten we uit, en ook eerder als het nodig is.
Het 2e deel is meer open en dan kunnen we de omgeving goed bekijken. We staan vaak even stil om te genieten. We hadden weer geluk. Het zou vanaf 9 uur regenen en we hadden de hele klim droog weer en zelfs af en toe zon. Prachtig!
Vlak voor O Cebreiro bereiken we een mijlpaal, we lopen Galicië binnen.
Daarna begint het erg hard te waaien. Zou het dan toch gaan regenen? Of juist niet, dat de wind de wolken wegblaast. We zijn blij dat we op tijd het best terug aangedaan hebben. O Cebreiro is bekend om de mooie kerk en de huizen met de rieten daken.
En ook vanwege een legende. In de kerk rechts is een hoekje met de beker. Op het moment dat wij in de kerk waren, was er net een bus met touristen gestopt en het was ineens heel druk.
Deze tekst zag ik bij dit hoekje en het raakte me. Graag deel ik dit met de lezers.
Daarna gaan we een deel van de route naar Triacastela vervolgen. Lees dit overzicht van rechts naar links. Dat lijkt vrij glooiend. Er zitten pittige stukken tussen.
Bij vertrek van O Cebreiro blijven we op hoogte met regelmatig stijgen en dalen. Af en toe laat de zon wat meer van het landschap zien.
Eerst naar Alto San Roque met het standbeeld van de pelgrim. De dreigende lucht is de voorbode van toch nog regen.
Na Alto San Roque is Alto do Poio aan de beurt. Het pad is langs de grote weg, hoger of lager gelegen. We hebben geen last van het verkeer. Vlak voor Alto do Poio begint het toch nog te regenen. Daar waar we een laatste sterke stijging hebben. Op het eerste kaartje goed te zien. Ook omdat het aan het einde van de dag is, valt het erg tegen. We zijn blij dat we bij het cafe van albergue Del Puerto even kunnen rusten en schuilen. Een enorme plensbui. Helaas was Karin, die voorbij het cafe was gelopen erg nat geworden.
Na 4 km komen we bij de zeer gastvrije albergue El Reboreila aan. Deze keer hebben we 3 prive kamers. Dat is ook wel eens fijn. Samen praten we na over deze prachtige en zeer pittige wandeling.
12 oktober, 10 km, beetje motregen, later zonnig, van Fonfria naar Triacastela
Het verblijf in albergue Reboleira in Fonfria is een ervaring van de camino om niet te vergeten. We kunnen aanschuiven voor het menu voor alle pelgrims. Ik schat 60 pelgrims aan een tafel, een typisch Galicische menu. Caldo Gallego ( een koolsoep met bonen en aardappelen), stoofpot van vlees met paprika en tenslotte Tarta de Santiago (Santiago taart gemaakt van amandelen) . Al dansend en zingend werd het opgediend.
Een korte afstand vandaag van 10 km. Dat heeft te maken met de volgende etappe’s. Tussen Triacastela en Sarria zijn vrijwel geen overnachtingsplaats en te vinden. Morgen pakken we de etappe plaatsen. Van Fonfria naar Triacastela is het een daling van 600 meter. Een zware belasting voor de knieën.
Het had in de nacht veel geregend en er was een stevige wind. De wind floot om de herberg heen. Na een goed ontbijt of aan we op pad.
We lopen over een heuvelrug, en passeren enkele dorpjes. Tussen de huizen door kijken we in het dak in d richting van Triacastela.
Na O Biduedo gaan we echt naar beneden. Eerst een pad met aan weerszijden uitzicht….. tenminste als het niet regent.
Daarna gaan we een bospad op.
Het piepkleine dorpje Ramil is bekend door een kastanjeboom van wel 100 jaar oud met een omtrek van wel 8 meter.
Wat zie jij in deze boom? Ik zie er een hondenkop in…..
We besloten een bezoek te brengen aan Samos, met de hoop dat het klooster open zou zijn. Er stond een taxi voor de deur van de herberg, en ja die had tijd om ons naar Samos te brengen. We stapten in en in 10 minuten waren we in Samos. We lopen er wat rond en zien dat het klooster pas om 16.30 uur open is. Enkelen blijven voor de rondleiding.
Helaas… de eerste rondleiding van 16.30 uur was vol. Een groep met tieners, kennelijk georganiseerd door een school. We hebben wel een stempel……
13 oktober, 19 km, zonnig 20 graden van Triacastela naar Sarria
Dat kan op 2 manieren, via Samos met 27 km of rechtstreeks, dan is het 19 km. We kiezen hier rechtsaf, dat is de kortste route. We hebben gisteren een bezoek aan Samos gebracht.
Vlak na vertrek zien we deze reuze schoenen. Zo lijkt het net of mijn voeten toch niet zo groot zijn.
We boffen enorm met het weer. Vandaag een zonnige dag en dat maakt Galicië nog mooier.
We beginnen met een stijging van 300 meter. Best geleidelijk, dus ook goed te doen. Intussen zien we de zon de heuvels na Triacastela beschijnen.
Na een paar uur zijn we toe aan pauze. Vlak na de Alto de Riocabo komen we bij een bijzondere plek, Tierra de Luz. Met fruit, een warme ontvangst, yoghurt, koffie uit een jampotjes. We worden verrast. Een soort hippy tent…..we voelen ons thuis.
Als we er vertrekken zien we een labyrint. We waren uitgenodigd er doorheen te lopen.
De daling naar Sarria is ook erg mooi. We zien een deken van mist in het dal.
Hier en daar zijn de paden vol met water en lopen we over een stenen bruggetje. We passen er net allemaal op….
De daling gaat ook over gladde bospaden. Die doen we voorzichtig om vooral niet uit te glijden.
Zo komen we bij Sarria aan. De stad zien we al van verre liggen. Ligt die nou hoger? Vragen we ons af…. Ja om Sarria in te gaan hebben we eerst flink wat trappen. Even hard werken voor we boven zijn.
Eerst komen we bij de kerk uit. Die torent boven de stad uit. We logeren in Albergue Don Alvaro, aan de hoofdweg door het centrum, bijna helemaal boven.
14 oktober, 23 km, zonnig van Sarria naar Portomarin
Op deze maandag in oktober is het zeer druk bij vertrek vanaf Sarria. Ik heb nog niet zo een drukte ervaren. Dat is even schakelen en toch weten en voelen we dat dat is wat het is en we ermee dealen. Kunnen we ook deze dag ervaren als een heerlijke camino dag? Het zijn de kleine dingen die ons vandaag een mooie dag brachten.
We klimmen van 400 naar 600 meter en daarna dalen we vooral. Met, zoals je kunt zien, ook nog korte stijgingen en dalingen tussendoor. We beginnen de dag met een mooie zonsopkomst over de dalen bij Sarria, met een deken van mist in het dal.
Vanaf Sarria dalen we eerst tot een bruggetje en dan stijgen we over een bospad. In het begin is het aanschuiven in de lijn van pelgrims. Een van de eerste mooie momenten is wanneer de zon goudgekleurd tussen de bomen piept.
Boven aangekomen kijken we uit over Ponte Aspera, die er “mystiek” bij ligt. Een stukje verder, kleurt de zon de mist. Adembenemend……. Voor ons de sliert met gekleurde pelgrims.
De km paal laat ons zien dat er de 100 km paal. Naast de wandelpaden is een verhoging gemaakt zodat we zonder natte voeten kunnen oversteken.
We hebben 2x pauze, allebei de keren na ongeveer 6 km. De eerste bij Mercado do Serra en de tweede bij Casa Morgade. Daar was het inmiddels lunchtijd en we schuiven aan bij de Nederlander Rob uit Maastricht. Die is in Le Puy vertrokken. Het is leuk om verhalen van de camino te delen. Bij Casa Morgade kenden ze me, ik krijg er een heerlijke cake mee.😀 Niet ver daarna komen we bij de 100 km paal. Er zijn genoeg pelgrims onderweg die een foto van ons kunnen maken. Frans was al verder voorop. Naar beneden loopt hij bijna rennend de heuvel af. Een moment om even stil te staan. Wij kunnen het!!! Al 220 km gegaan, en dan lijkt de laatste 100 km te doen..We gaan ervoor.
Bossen en landwegen door de dorpjes wisselen elkaar af. Intussen is het rustiger , we genieten van het mooie Galicië.
Vlak voor Portomarin hebben we de keuze. Gaan we over de oorspronkelijke route (de moeilijke) of over de nieuwe (alternatieve) route? We kiezen hier rechtsaf en dalen al naar de Embalse de Belesar. (Dat is stuwmeer)
We komen weldra bij de grote nieuwe brug. Op dit moment is de oude brug niet te zien. Het oorspronkelijke Portomarin is geheel in het stuwmeer verdwenen. Langs de randen zie je nog enkele restanten.
Aan de overkant is een steile trap. Zo kom je in het centrum Portomarin met de kerk. Dat is het enige gebouw dat met de oude stenen is opgebouwd.
Het is erg druk in Portomarin! We slapen aan de rand bij Porte Santiago Boutique & rooms. In de avond gaan we naar de pelgrims mis. We krijgen de pelgrims zegen voor een buen camino naar Santiago. Dat gaat ons lukken……
15 oktober, 26 km van Portomarin naar Palas de Rei, droog, eerst mist later bewolkt
Op advies van ons hostel Porto Santiago gaan we ontbijten in D’Gusta aan de rand van Portomarin. Daarna gaan we opgewekt op pad.
Dat ontbijtcafe ligt dicht bij de trap om Portamarin binnen te gaan. Zo kunnen we ook op de route komen.
Beneden gekomen zien we de resten van het oude Portomarin net in de mist liggen
De route vandaag is ook weer glooiend. We beginnen meteen met een stijging.
Dat valt niet mee, als je gewoonlijk als een diesel start. We troffen er ook de schoolklas, die net iets langzamer liep dan wij. Heel gedisciplineerd gaan ze op advies van hun leerkracht naar rechts om ons door te laten.
Na 8 km zijn we in Gonzar. Dat is de eerste pauze plek na Portomarin en dat betekent dat de meeste pelgrims er gaan pauzeren. We gaan bekende gezichten zien en het familiegevoel ontstaat. Leuk is het om zoveel nationaliteiten te zien.
Na Gonzar wordt de klim wat pittiger. We gaan naar de oude nederzettingen van Castromaior kijken.
Informatie over Castromaior
Dit gedeeltelijk opgegraven heuvelfort ligt naast de camino en er wordt aangenomen dat het tot ongeveer de eerste eeuw na Christus bewoond was.
Het staat op een glooiende heuvel met een panoramisch uitzicht op de rechteroever van de rivier de Miño, maar omdat dit geen steil terrein is, was het noodzakelijk om een aantal verdedigingselementen te bouwen, wat deze nederzetting uniek maakt.
Wij kijken er vol bewondering naar. Wat een kennis van bouwen moet daar al geweest zijn.
Intussen kunnen we vanaf deze hoogte goed de omgeving zien.
In een kerkje bij Ventas de Naron kunnen we een stempel krijgen van een blinde man. Hij zet de stempel, wij sturen zijn hand naar de juiste plaats. Op dit moment is het er niet druk en we sluiten geduldig aan in de rij.
Bij Ligonde vinden we het belangrijkste wegkruis van Galicië. Os Lameiros, dat stamt uit 1670. Aan de ene kant Christus en aan de andere kant maagd Maria
Ook in Ligonde worden we verwelkomd in de Christelijke herberg, die door vrijwilligers wordt gerund. We krijgen er allemaal een foldertje met de betekenis van de camino symbolen, zoals de pijl, de wandelstok, de rugzak en ook de eventuele blaren of andere ongemakken.
We dalen af naar Palas de Rei en uiteindelijk besluiten we om niet na 20 km de taxi te nemen, maar door te lopen. Een pauze, wat eten en we kunnen er weer tegen aan. Toch nog even spannend…onze reservering bleek niet geregistreerd. Gelukkig hebben ze voor ons nog wat gevonden. Onder de brug slapen lijkt ons toch niet zo een goed idee….. We waren pas rond 17 uur in Palas de Rei. Het etappe drankje nuttigen we samen met ons menu. Proost!
16 oktober, 15 km, zwaar bewolkt droog (en een zware bui tijdens de lunch)
Gisteren hadden we gelukkig een bed in albergue Meson de Benito. Daar was een enorme groep scholieren die tot in de avond laat de wasmachine lieten draaien. Je raadt het al, die stond naast onze slaapruimte. Enkelen konden daardoor niet rustig slapen…ik had mijn oordoppen in en heb er niets van gehoord. 🤔 Zo gaat dat ook op de camino. Het loopt soms anders en er komt altijd een oplossing.
Vandaag hadden we een korte wandeldag, namelijk 15 km, omdat we gisteren doorgelopen waren tot Palas de Rei. Na een lange wandeldag is het fijn een kortere te hebben om wat te rusten. Op onderstaande kaart tot ongeveer halverwege.
Het had in de nacht veel geregend en we hadden erop gerekend dat we ook vandaag veel regen zouden krijgen. Dat viel heel erg mee! Tijdens onze wandeling hebben we alleen wat spetters gevoeld. Het was nog bijna donker toen we vertrokken. Deze pelgrims wijzen ons de weg.
De camino naar Melide kent vele onverharde bospaden. De paden zijn glooiend. Een genot om doorheen te lopen. De geuren van de aarde en de bomen komen ons tegemoet.
Wat ook heel mooi is in Galicië zijn de bemoste muurtjes. Stenen op elkaar gestapeld, alsof ze zo voor het grijpen liggen.
Vlak voor Melide gaan we door een gebied met bloeiende heide en stekelbrem. Ook een stukje industrie. Als we om ons heen kijken zien we de heuvels aan onze voeten liggen. Zo is het ook in Galicië, groen en nergens vlak. De ene heuvel hebben we gehad of de volgende ligt alweer klaar.
Bij Furelos hebben we pauze in restaurant Ponte Meson. Daar waren we echt aan toe na bijna 10 km. Dat is vlak voor de brug over Rio Furelos. Wauh, wat hebben we mazzel. Precies toen we er binnen zaten kwam er een enorme plensbui. De pelgrims snelden naar binnen om maar niet te nat te worden. Daarna scheen heel even de zon.
Melide staat bekend om de inktvis restaurants. We mogen zelfs proeven. Met een schaar worden de tentakels geknipt. Karin wilde met “open mind” wel proeven. Ze vond het echt niet lekker…🤔
Dan gaan we naar ons hostel San Anton. We worden door Thea getrakteerd op ons etappe drankje.
Nog 57 km te gaan. Zaterdag verwachten we in Santiago aan te komen.
17 oktober, 22 km, van Melide naar Burres, wat regen 14 graden
Het was opnieuw een dag met veel hoogteverschillen, vooral van Melide naar Arzua. Ongeveer evenveel omhoog als omlaag.
Voor de vergelijk zal ik hieronder ook het kaartje van Gronze copieren. Voor je in Ribadiso bent heb je 3x een stijging.
We wennen er echt aan. Het omhoog gaan gaat inmiddels makkelijk. Omlaag doen we voorzichtig en houden rekening met de belasting van de knieën.
Net toen we de deur uitgingen, konden we zien hoe onze rugzakken door Correos worden vervoerd. Keurig gesorteerd per bestemming.
Net voorbij Melide komen we bij een mogelijke splitsing. Linksaf als er veel water staat of rechtsaf als je wilt gaan kijken of het lukt. We kiezen het moeilijke pad en kunnen er makkelijk over. Tot onze verrassing is het vanmorgen rustig. Ik denk dat de pelgrims uit Melide vroeger waren vertrokken. Wat fijn om met een klein groepje pelgrims onderweg te zijn. Ik denk dat de grote schoolklas gisteren al naar Arzua ging.
We lopen voor het eerst door de eucalyptus bossen. Rechte stammen, afgebladderde boomstammen en een heerlijke eucalyptus geur.
In Boente hebben we even pauze en bezoeken daarna het Santiago kerkje. Voor bij het altaar zie je een beeld van Santiago.
Nieuwe aanplant van eucalyptus is lichtgroen, als de zon schijnt licht het mooi op. De buien zijn steeds dichtbij, de meeste tijd lopen we droog en af en toe is er een zweempje zon over de heuvels.
We dalen af naar Ribadiso. Het water van de Rio Iso is er veel hoger.
Nog even een pauze voor we bij Arzua omhoog klimmen.
Door de stad Arzua en nog 6 km door de natuur. Dan begint het toch te regenen. Een plensbui….precies toen we bij een open garage stonden. Even de regenkleding aan en toch maar even schuilen. Weldra wordt het droog, de zon gaat zelfs nog schijnen, en we gaan voor de laatste km’s.
Om bij de albergue Los Ocas te komen moeten we goed op de bordjes letten….. Ze zijn niet heel goed te zien. En als je de route volgt volgens de wandelapp ga je niet goed. Tevreden zijn we er aangekomen.
18 oktober, 17 km van Burres naar Pedrouzo, motregen 18 graden
We hebben iets bijzonders meegemaakt. Gisteren had ik een(speciale met Maria erop) )tasje met wat eten en drinken laten liggen bij een restaurant in Ribadiso. Daar kwam ik achter toen we op de eindbestemming bij de herberg Os Acos waren. Restaurant gebeld, die hadden het gevonden. De vervoerder (Correos) van de rugzakken gemaild en ja hoor die wilden het wel ophalen. Maar ik moest voor 20.00 uur betalen. Dat lukte niet, dus ik had het al opgegeven. Nu deze middag in Pedrouzo komt het tasje toch aan. Ik ben er blij mee😀. Hoe krijgen ze het voor elkaar???
Vandaag een korte etappe naar Pedrouzo. Ook prettig, dan zijn we goed uitgerust om morgen naar Santiago te gaan. Licht glooiend, we merken het bijna niet. Vlak voor Pedrouzo gaan we 120 meter naar beneden, eenvoudig!
Het is hier in Galicië pas om 8.30 uur licht. We ontbijten als het nog donker is, en dan is het plotseling licht. Een klein stukje van de route af, klimmen we naar de weg toe.
Ook dit is Galicië, lopen in de nevel en veel vocht. Zo komt Galicia zo groen. Vandaag zijn er meer pelgrims op pad. Vertrokken uit Arzua te gaan ze in een kleurig lint voorbij als we even pauzeren binnen in een restaurant. Het is ook gezellig om de pelgrims te ontmoeten. He ziet het wanneer ze even naast je lopen. Bij “buen camino” kijken ze je even aan. Tijd voor een praatje…en soms zomaar een diepgaand gesprek over bv thuiskomen. Wat is dat? Naar je huis of in jezelf? Tevreden en rustig. Dat is o.a. wat wandelen mij brengt. Thuiskomen is voor mij ook onderweg zijn, ont-moeting. De ander zien.
We zien onderweg bv de bierbar, daar is nog niets te doen. Een eindje verder een verzameling schoenen met planten. Ik denk dat die planten het wel goed doen.
De camino loopt evenwijdig aan de weg. Dan weer links, dan weer rechts van de weg. Steeds is voor de pelgrims een mooi pad door de bossen aangelegd, met ruimte genoeg voor iedereen. Fietsers kunnen ons makkelijk passeren.Of langs een eucalyptus bos. Dat is genieten van de geuren.
Ook zien we vele paddenstoelen uit de grond komen of boomstammen versieren.
Onderweg komen we langs iemand die een stempel zet en ons probeert enthousiast te maken voor de pelgrimsmis in Pedrouzo. Ook ik heb in mijn boekje staan dat het bijzonder is. We gaan het zien vanavond.
En zo gingen we om 17 uur op zoek naar een restaurant. We vinden er een met een dagmenu die vanaf 12.30 uur open is. Dat komt goed uit. We eten er heerlijk. Voor mij een crabsalade en kikkererwten met paddestoelen en spinazie.
De pelgrims mis was inderdaad speciaal. Een betrokken voorganger, die de volle kerk inliep en vroeg waar iedereen vandaan komt. Mexico, Japan, Zuid Korea, Duitsland, Italië etc. Wat mooi, ieder verbonden door de Camino. De voorganger zong en alle Spanjaarden zongen mee. Na afloop krijgen we buiten de kerk een stempel.
Een fijne afsluiting van deze speciale camino dag.
En dan is het zover…..we hebben onze bestemming bereikt.
Trots op onszelf. De eerste keer zoveel dagen achter elkaar, de eerste keer in Santiago aankomen, toch nog leren klimmen, ik doe het omdat het nu nog kan……De eerste keer op een slaapzaal in stapelbedden. Of nog een keer aankomen en dan een andere route. Niets is vanzelfsprekend. Storm, regen, modder doorstaan. En ook genoten van alle dagen, een paar dagen met prachtig zonnig weer. De meeste dagen droog weer of tussen de buien door….Blaren en een kleine blessure. Niets heeft ons tegen gehouden. Samen hebben we deze ervaring beleefd. Het onderweg zijn, het ritme van eten, drinken, slapen en wandelen. Zo heerlijk, je hoofd leeg, je conditie beter, ontspanning…..
Allemaal toppers. Frans, Janita, Karin, Karin, Thea, Ina van harte gefeliciteerd met het behalen van deze Compostela.
De etappe naar Santiago: 21 km van Pedrouzo naar Santiago. Buien, 15 graden
Niet ver van de stad Pedrouzo zijn we alweer in de bossen. Net na het ontbijt houdt het op met forse regen en mogen we de druppels op onze regenkleding ontvangen. Het is erg nat en dan geurt het bos heerlijk. Intussen zien we ook dat de varens meer bruin worden.
Als we nog 12 km te doen hebben komen we al bij de gemeentegrens. Ergens in je hoofd denk je dat je er al bent. Dat is toch nog even buffelen.
Zoals net na San Poio, waar de meeste pelgrims nog stoppen bij restaurant Porta de Santiago of “the last 12k”. Daar gaat het ineens sterk omhoog.
Vandaag zijn de meeste kerkjes open, zoals hier bij Lavacolla. De vrijwilligers zetten de stempels. Zo krijg je makkelijk 2 stempels per dag.
De laatste stijging is naar Monte de Gozo. Is dit alles, denken we nog? Daarna gaan we bij het kerkje even linksaf. We willen de eerste glimp van de kathedraal zien.
Tatata….daar is de kathedraal. Wel goed kijken….het is dan nog 5 km.
Op eigen tempo gaan we de stad in. Voor het voetgangersgebied wachten we op elkaar om samen de poort door te gaan. We voelen ons verbonden dat we er samen zijn aangekomen.
Na het eten gaan een aantal nog even de stad in. Sfeer proeven, dansen, de spiegeling in de natte straten.
We hadden ervoor gekozen om de pelgrims mis van 12 uur bij te wonen. Tegenwoordig weet ook ik nooit meer wanneer de Botafumeiro door de kerk zwaait. We waren vroeg, er stond een hele lange rij. Zouden we nog plek hebben, daar waar je goed kunt zien, hoe de mannen met rode jassen aan de touwen trekken? We vonden een goede plek. Vandaag was een Duitse bisschop op bezoek. We hoorden bij het begin van de mis dat een groep pelgrims had betaald voor de Botafumeiro. Wauh….! Ook werden wij als groep genoemd. Dat is ook speciaal.
Na de dienst komen de rode jassen naar voren, maken de touwen los. De hete kooltjes worden in de Botafumeiro gedaan. Een persoon geeft een zwier aan het touw en dan begint het mooie schouwspel, met zang. Altijd weer een kippenvel moment.
Na de mis gaan we naar de huiskamer waar Nederlandse en Belgische pelgrims worden ontvangen. Sinds een paar maanden, wordt in de kerk aangekondigd dat de “huiskamer” er is. We horen dat zeker de helft van de Nederlandse/Belgische pelgrims even langs komt. We krijgen er een mooie tekst. (Van Ricky Rieter)
Omdat het een droge dag is, gaan we ook op het dak van de kathedraal. Mooi om te zien hoe bouwstijlen zijn gecombineerd. En natuurlijk het uitzicht over de stad en naar ons overnachtings adres San Martin Pinareo.
21 oktober, 15 + 3 km van Cee naar Finistere, zonnig 21 graden
Een kadootje na een camino? Wandelen van Cee naar Finistere is zeer afwisselend met regelmatig zicht op zee en ook paden door de bossen.
Als je zou denken dat is vlak en makkelijk, dan kom je erachter dat er veel hoogteverschillen zijn. Niet lang, wel voordurend.
De zon schijnt uitbundig, dat is best lang geleden. We hebben wel meest droog weer gehad, zo een heerlijk zonnetje is dan extra. We gaan met de “Golden six” op pad.
We starten in Cee en hebben een stevige klim met uitzicht over de haven van Cee. De lage zon kleurt het water zilver. Mooi!
De eerste keer na een heuvel zien we bij San Roque heel in de verte Finistere liggen. Dan moet je heel goed kijken 😉
Na 6 inkomen we bij een palmbomen strand uit. Helaas waren die net gesloten. De Santiago taart gaat aan onze neus voorbij. Wel nemen we een kijkje op het strand. Even zo een momentje.
Dan lopen we door naar Sardineiro, daar zien we een huisje met alleen maar schelpen. Deze keer was de man van de schelpen aan het werk en deed trots de lampen aan om de schelpen nog beter te zien.
We klimmen opnieuw omhoog. Op het eerste kaartje zie je dat we steeds een rotspartij oversteken. Bospaden die glimmen van de regen van afgelopen nacht. Precies dan schijnt de zon op ons pad.
Het mooie is dan wel dat je steeds uitzicht over de zee hebt. Vlak voor de zee dalen we af. Ja….daar is Finistere.
Aan de overkant van de doorgaande weg, kun je de Camino nemen. Een pad stijl naar beneden en weer omhoog. Dan kom je wel langs een heel mooi plekje.
Het toetje van deze route zijn de laatste km’s over het strand.Voor mij op blote voeten, het water is nog warm zat. Een eind verder was een gleuf met veel water. Daar kon je alleen op blote voeten door.
Aan het einde van het strand wachten we op elkaar. Daar bij het kruis, met uitzicht over Playa de Langosteiro, is het tijd voor onze groepsfoto.
We hebben in Finistere in Hotel Angora een mooi appartement. We gaan in de avond naar de vuurtoren. Met zo een mooi weer zullen we vast een mooie zonsondergang zien…we zijn er opgetogen van.
Dan bij de vuurtoren nog even nagenieten van deze dag en alle dagen ervoor. Dit was een afscheid van onze camino waar we alleen van dromen.
Dank ook aan alle lezers, zij zijn ook met ons mee op pad gegaan.
